سیستم مدیریت محتوا (CMS) یک برنامه تحت وب است که از یک پایگاه داده معمولاً (MySQL) یا روشهای دیگر برای ایجاد، ویرایش و ذخیره محتوای HTML به شکلی قابل کنترل استفاده میکند. امروزه هزاران CMS در حوزۀ وب وجود دارد که انتخاب سیستم مدیریت محتوای مناسب را دشوار کرده است. در این مطلب با بیان ویژگیهای یک CMS خوب و بررسی محبوبترین CMSها از نظر سئو، شما را در انتخاب یک CMS مناسب همراهی میکنیم. مهمترین ویژگیهای یک CMS خوب چیست؟ مقیاس پذیر بودن و کارایی بالا یک سیستم مدیریت محتوای مناسب باید مراحل مختلفی از ذخیرهسازی را ارائه بدهد و هر مرحله نیز به سادگی انجام شود. چرا که ذخیره سازی و کش کردن یکی از ویژگی های حائز اهمیت برای بهبود کارائی وبسایت است. بنابراین هنگام انتخاب یک CMS مناسب به کارایی بالا و مقیاسپذیری آن توجه کنید. قابلیت توسعه و ادغام سیستم مدیریت محتوای انتخابی شما باید به راحتی با شبکههای اجتماعی، نرم افزارهای موبایل و ... ادغام شود و به راحتی قابلیت توسعه و گسترش داشته باشد به طوری که آمادگی اتصال به سیستم عاملها و دستگاههای مختلف را داشته باشید تا هزینههای توسعه را کاهش بدهد. کاربری آسان و سهولت استفاده برای محتوانویسها و مدیران سایت سیستم مدیریت محتوایی که شرکتهای بزرگ استفاده میکنند به دلیل حجم بالای اطلاعات و ویرایشها، نه تنها باید برای به سادگی قابل استفاده باشد، بلکه باید از نظر دیداری و جستجو و پیدا کردن تمام عناصر در پنل کاربری هم سهولت داشته باشد. دارای یک سیستم امنیت پیشرفته باشد یک CMS با کیفیت باید دارای یک سیستم پشرفته امنیتی باشد که مجوزها و سطوح دسترسی قابل تنظیم در قسمتهای متفاوت با شرح وظایف مختلف برای نویسندگان سایت، براساس مسئولیتشان تعیین کند، بنابراین توجه به این نکته در انتخاب سیستم مدیریت محتوا بسیار حائز اهمیت است به خصوص زمانی که شما سایتی با چندین نویسنده مختلف دارید این موضوع اهمیت ویژهای پیدا میکند. از دستگاه های موبایلی پشتیبانی کند ممکن است شما بخواهید از یک وبسایت با طراحی ریسپانسیو استفاده کنید که روی تمام نمایشگرها با هر اندازهای به خوبی نمایش داده شود یا این که به طور اختصاصی یک نسخه سایت برای گوشیهای موبایل در نظر بگیرید، در هر صورت باید سیستمی که استفاده میکنید هر دوی اینها را پشتیبانی کند. ویرایشگر ویرایشگرهای سنتی به محتوانویس اجازه میدهند که چارچوبهای اساسی مثل فونت و رنگ و ... را وارد کنند اما در ویرایشگرهای جدید محتوانویسها تنها میتوانند تیترها و عناوین و ... را تغییر بدهند و دسترسیشان به قسمتهای ظاهری سایت محدود است بنابراین مشکل اساسی ویرایشگرهای سنتی که محتوانویسها میتوانستند ظاهر صفحه را سفارشی کنند در نسخه جدید جدید Editorها برطرف شده است. ویرایش ظاهر سایت در بسیاری موارد باعث تضعیف سازگاری طراحی و نام تجاری سایت میشد و آسیب جدی به سایت وارد میکرد که نسل جدید ادیتورها این دسترسی را محدود کردهاند. مدیریت دارایی ها مدیریت تصاویر و فایل ها در برخی از سیستم های مدیریت محتوا به خوبی انجام نمی شود.سیستم های بد طراحی شده کاربران را به دلیل وجود دسترسی و قابلیت استفاده ضعیف، نا امید خواهد کرد.تصاویر به طور خاص خودشان می توانند مشکل ساز باشند.این اطمینان را حاصل کنید که سیستم مدیریت محتوایی را که گزینش می کنید حتما شما را مجبور کند تا ویژگی های alt را به تصویر اضافه کنید.هر کسی دوست دارد سیستم مدیریت محتوایی را که انتخاب می کند شامل ویرایشگر تصویر از جمله: برش، تغییر سایزو چرخاندن عکس باشد؛ اگرچه یافتن این نوع CMS هم می تواند یک چالش محسوب شود. جستجو جستجو همیشه یکی از وجه های مهم هر وبسایت می باشد.تقریبا نیمی از کاربران برای یافتن مطلب مورد نظر خود از جستجو استفاده می کنند.با این حال قابلیت جستجو در سیستم های مدیریت محتوا اغلب ناکافی است. در هنگام ارزیابی قابلیت جستجو، مواردی برای توجه وجود دارد: تازگی و طراوت: هر چند وقت، موتور جستجو وبسایت شما را ایندکس می کند؟ این مساله زمانی مهمتر میشود که وبسایت شما به طور مرتب تغییر میکند. دقت: آیا تمام محتوای هر صفحه از وب سایت ایندکس میشود؟ در مورد فایلهای پیوست مانند PDF, Word, Excel و Powerpoint چهطور؟ رتبه بندی: موتورهای جستجو چگونه رتبه بندی نتایج را مشخص میکنند؟اینکار توسط صاحبان سایت شخصیسازی میشود یا کاربران؟ سفارشی سازی شما به یک سیستم مدیریت محتوا نیاز دارید که در نحوه بازیابی و ارائه اطلاعات انعطاف پذیر باشد.برای مثال آیا می توانید داستان های خبری را به ترتیب زمانی معکوس بازیابی کنید؟ آیا می توانید رویدادها را در تقویم نمایش دهید؟ آیا می توان آخرین نظرات کاربران را استخراج کرد و آن را در صفحه اصلی نمایش داد؟ انعطاف پذیری خوب یک سیستم مدیریت محتوا را برجسته می کند و سفارشی سازی آن را راحت تر و حرفه ای تر می کند. تعامل کاربر اگر قصد جمعآوری نظرات و بازخوردهای کاربران را دارید، CMS باید این کارکرد را فراهم کند یا اجازه دهد تا پلاگینی به همین منظور روی آن نصب شود و از آن پشتیبانی کند.به همین شکل اگر میخواهید سایتتان همانند یک جامعه و انجمن تعاملی باشد، به قابلیتهایی همچون چت، انجمنها، نظرات و رتبه بندیها نیاز دارید. شما حداقل باید توانایی ارسال پستها و جمعآوری پاسخها را داشته باشید.یک سیستم مدیریت محتوا چگونه این کار را آسان میکند؟ آیا خودتان میتوانید زمینهها و بخشهای مختلف را سفارشیسازی کنید یا اینکه در این سیستم برای این تغییرات نیاز به دانش فنی و کدنویسی است؟ آیا میتوانید مشخص کنید که نتایج و پاسخ ها به چه ایمیلهایی ارسال شدهاند؟ میتوان اطلاعات را به پایگاه داده فرستاد و یا از این پایگاه داده خروجی گرفت؟ همچنین در نظر بگیرید که چه ابزاری برای ارتباط با مشتریان و کاربران وجود دارد.آیا میتوانید خبرنامه برای آنها ارسال کنید؟ آیا میتوان گیرندگان نامهها را در گروههای مختلف دسته بندی کرد؟ در مورد RSS (news feeds) چهطور؟ در پایان، به این مساله توجه داشته باشید که چگونه میخواهید کاربران خود را مدیریت کنید.آیا نیاز پیدا خواهید کرد که بتوانید پسوردها را بازنشانی کنید، دسترسی معین کنید یا اطلاعات کاربران را به سیستمهای دیگر ارسال کنید؟ نقش ها و مجوزها با افزایش تعداد کاربران پنل سایت و تولید کنندگان محتوا، شما حتما نیاز خواهید داشت که بدانید چه کسی چه چیزی را ویرایش و تولید میکند.برای مثال، ممکن است در سایت یک گروه وجود داشته باشد که فقط وظیفه اضافه کردن تبلیغات در صفحه را دارند و نباید به آنها اجازه دسترسی به سایر بخش های محتوایی را داد.این اتفاق نیاز به سیستم مدیریت محتوا دارد که میزان دسترسیها را پشتیبانی کند.اگرچه پیادهسازی و اجرای این دسترسیها متفاوت است اما عموما این کار شامل این است که کاربران و مدیران اجازه ویرایش کدام صفحات یا حتی بخشهای مختلف سایت را دارند.همچنین برای اینکه از صحت و درستی مطالب اطمینان داشته باشید میتوانید برای بازبینی مطالب یک نفر را مجاز به چک کردن تمامی محتوا یا دستهای از آنها در نظر بگیرید، آیا سیستم مدیریت محتوا این موضوع را پشتیبانی میکند؟ نسخه بندی گاهی اوقات قابلیت برگشتن به نسخه های قبلی و قدیمیتر میتواند در صورت بروز مشکل، شما را به سرعت به حالت قبلی برگرداند و از رویدادهای بدتر جلوگیری کند. برخی از سیستم های مدیریت محتوا نسخهبندی پیچیدهتی دارند که این امکان را میدهد تا به یک تاریخ مشخص و خاص بازگردید.البته این مورد در حال منسوخ شدن است و به ندرت استفاده میشود. رایج ترین استفاده از نسخه بندی، بازگشت به آخرین وضعیت ذخیره شده است.البته این مورد در شرایط بسیار خاص و به ندرت استفاده میشود. پشتیبانی چندگانه وبسایت با سیستمهای مدیریت محتوا میتوان چندین وبسایت را فقط با یک بار نصب، راه اندازی و مدیریت کرد. اگرچه ممکن است در ابتدا نیاز به مدیریت یک وبسایت نداشته باشید، اما احتمال اینکه نظرتان تغییر کند و نیاز به چندین وبسایت داشته باشید زیاد میشود. شما ممکن است تصمیم بگیرید که برای مخاطبان خاص خود یک وبسایت جداگانه تدارک ببینید. با رشد اینترنت موبایلی، شاید شما بخواهید که یک سایت مجزا و مختص دستگاه های موبایلی تولید کنید. به هر دلیلی و در هر صورت، CMS باید انعطاف پذیری جهت پیاده سازی چندین وبسایت را داشته باشد. موارد زیر به طور خلاصه مهمترین ویژگیهای یک CMS خوب را نشان میدهد: مقیاس پذیر بودن و کارایی بالا قابلیت توسعه و ادغام کاربری آسان و سهولت استفاده برای محتوانویسها و مدیران سایت سیستم امنیت پیشرفته پشتیبانی از دستگاههای موبایلی ویرایشگر مدیریت داراییها جستوجو سفارشی سازی تعامل کاربر نقش ها و مجوزها نسخه بندی پشتیبانی چندگانه وبسایت نصب سریع و آسان واسط مدیریتی ساده توسعه سریع و آسان قابلیت های اضافی در CMS جامعه کاربران کمک کننده مستندات مناسب اشتباهات رایج در انتخاب سیستم مدیریت محتوا عدم توجه به نیازهای مشتری در انتخاب CMS اگر سایت را برای خودتان طراحی میکنید میتوانید از هر نوع CMSای که دوستش دارید استفاده کنید اما اگر سایت را برای مشتری طراحی میکنید باید بدانید که همه مشتریها به اندازه شما اطلاعات در زمینه تکنولوژی ندارند و در این جور مواقع بهتر است یک CMS با واسط مدیریتی انتخاب کنید و یا آن را مطابق با نیاز مشتری، شخصی سازی کنید. انتخاب CMSهای پرطرفدار اعتبار یک CMS به تعداد کاربرانی نیست که از آن استفاده میکنند بنابراین هیچ وقت به پشتوانه این که جامعه بزرگی از یک سیستم مدیریت محتوا استفاده میکنند، CMS را انتخاب نکنید و ببینید آیا این CMS واقعا مناسب شما هست یا نه؟ و هیچ وقت قبل از این که از قابلیتهای سیستم مدیریت محتوایتان مطمئن نشدید روی آن سرمایهگذاری نکنید. انتخاب CMS بدون تحقیق و بررسی همیشه قبل از انتخاب یک سیستم مدیریت محتوا تحقیق کنید. این تحقیق را میتوانید از سرچ کردن شروع کنید و یا با مدیران سایتها صحبت کنید شاید در این مسیر، سیستمهای مدیریت محتوایی را ببینید که امکانات یکسان دارند در این صورت ما باید در مورد مزایا و معایب آنها تحقیق کنیم و با توجه به اظهارات کاربران در انجمنها و گروههای مختلف مناسبترین نرم افزار مدیریت محتوا سایت را برای نیازهای سایتتان انتخاب کنید و در نهایت صرف نظر از نظرات دیگران باید برای مطمئن شدن از انتخاب خود قبل از راه اندازی کامل وب سایت یک بار نسخه رایگان را تست و همه جوانب را بررسی کنید. چرا سیستم مدیریت محتوای رایگان را انتخاب کنیم؟ تجربه ثابت کرده است که در اکثر موارد سیستم مدیریت محتوای رایگان مناسبتر از سیستم مدیریت محتوای غیر رایگان است. بنابراین پیشنهاد میکنیم تا جایی که ممکن است از سیستم مدیریت محتوای رایگان استفاده کنید. در برخی موارد خاص که نیاز به استفاده از سیستم مدیریت محتوای غیررایگان هست نیز بهتر است از سیستمی استفاده شود که کاربران بسیاری داشته باشد و در سطح بین المللی شناخته شده و مورد استفاده افراد زیادی باشد. سیستم های مدیریت محتوای رایگان هزینه طراحی سایت را پایین می آورند با توجه به رایگان و در دسترس بودن سیستم های مدیریت محتوای رایگان، افراد زیادی هستند که با آنها آشنایی دارند و برای پیدا کردن مدیر سایت به دردسر نخواهید افتاد. سیستمهای مدیریت محتوای رایگان کد باز (Open source) همواره توسط میلیونها کاربر آزموده و همیشه به روز میشوند و از لحاظ امنیتی بسیار مطمئن تر هستند. به عنوان مثال سیستم مدیریت محتوایی مانند جوملا، وردپرس یا دروپال را هزاران نفر بررسی و کد نویسی میکنند، کدام شرکت خصوصی است که به سادگی بتواند این میزان نیرو برای بررسی و توانمندسازی سیستم مدیریت محتوای غیررایگانش به دست آورد؟ در بحث افزودن امکانات به سایت، سیستمهای مدیریت محتوا عموما دارای پلاگینهای مختلفی هستند که بسیاری از نیازها را خود این پلاگینها بر طرف میسازند. پلاگینهای افزوده شده به سیستمهای مدیریت محتوای رایگان مانند خود این سیستمها، عموما همواره به روز میشوند، و مشکلات امنیتی در آنها بسیار پایینتر است. در صورت بروز مشکل در سیستمهای مدیریت محتوای رایگان متخصصین زیادی هستند که به خوبی با کدهای این سیستمها آشنایی دارند و در انتخاب متخصص و ایجاد تغییرات روی سایت محدودیت ندارید. برای گسترش و بهینه سازی سیستمهای مدیریت محتوای کد باز، با توجه به استفاده زیاد از این سیستمها، بسیاری از مشکلات، سوالات و نکات مهم را به سادگی میتوانید از سطح اینترنت جمع آوری کنید. سیستم مدیریت محتوا از نظر سئو بررسی وردپرس از نظر سئو بدون شک می توان گفت محبوبترین سیستم مدیریت محتوا وردپرس است. از مهمترین قابلیت این CMS میتوان به رایگان و در دسترس بودن آن برای همه افراد اشاره کرد. اگرچه دروپال در مقایسه با وردپرس در زمینه سئو بهتر عمل کرده است اما سهولت استفاده از وردپرس سبب گستردگی بیشترو نادیده گرفتن برخی از ضعف های آن شده است. در واقع اگر بخواهیم بهترین سیستم مدیریت محتوا از نظر سهولت استفاده را معرفی کنیم یقینأ باید به وردپرس اشاره کنیم. وردپرس در سال 2003 فعالیت خود را به صورت یک سایت وبلاگی آغاز کرد و به سرعت به سمت یک CMS توسعه داده شد و در سال 2009 به عنوان محبوبترین سیستم مدیریت محتوا معرفی شد. باید گفت که سهولت استفاده از وردپرس و نصب و راه اندازی ساده و سریع آن الگوی بسیاری از سیستم های مدیریت محتوای دیگر قرار گرفت اما در وردپرس به صورت خام اصول سئو رعایت نشده است. دلیل عدم رعایت این اصول، نیازمند کردن سایت به افزونههای تجاری و غیرتجاری است تا بهره اقتصادی لازم را ببرند. در وردپرس میتوانید با استفاده از چند افزونه رایگان سئو مانند all in one SEO pack و Yoast SEO یکی از بهترین سیستمهای مدیریت محتوا از لحاظ سئو را در اختیار داشته باشید همچنین یکی از مشکلات وردپرس ساختار لینکها برای مطالبی بود که کاربران در سایت منتشر میکردند. ساختار این لینکها با حرف p و تعدادی عدد همراه بود که این ساختار اولیه برای موتورهای جست و جوی گوگل چندان بهینه نبود اما با توسعه و به روز شدن وردپرس این مشکلات اولیه برطرف شده و حالا کاربرها میتوانند به راحتی از طریق مراجعه به بخش پیوندهای وردپرس از انواع لینکدهی به صورت دلخواه استفاده کنند. ساختار جدید وردپرس و لینک سایتهای وردپرسی در گوگل بهینهترند. نقاط قوت وردپرس جامعه استفاده کننده بسیار بزرگ کاربری به همراه مطالب آموزشی بسیار پلاگینها و قالبهای رایگان و غیررایگان که به شما امکان ساخت هر نوع سایتی را میدهد کنترل پنل کاربرپسند و ساده که به کاربر امکان مدیریت سایت را به سادگی میدهد نقاط ضعف وردپرس مناسب سایتهای بسیار ساده نیست در صورتی که این سایت به صورت پیشفرض نصب گردد دارای مشکلات امنیتی بسیاری میباشد که باید حتما توسط متخصص برطرف شود پشتیبانی رسمی برای این نرم افزار وجود ندارد و ممکن است برخی مشکلات و سوالهای شما بیپاسخ باقی بماند بررسی جوملا از نظر سئو جوملا یکی از 3 سیستم مدیریت محتوای محبوب در دنیاست که فعالیت خود را از سال 2005 آغاز کرد. امروزه بسیاری از شرکت های هاستینگ قابلیت نصب این سیستم بر روی فضاهای میزبانی وب خود را به عنوان یک برتری نسبت به رقبای خود عنوان می کنند. استفاده از این سیستم در میان تجارتهای آنلاین کوچک و متوسط تا حد زیادی توسعه یافته است. افزونه محبوب جوملا در زمینه سئو افزونه Sh404SEF است که مباحث بهینه سازی آدرس URL، مدیریت ریدایرکت کردن، مدیریت خطای 404، لینک دهی به شبکه های اجتماعی، حذف محتوا و URL مشابه را انجام می دهد. هرچند که جوملا به لحاظ ساختاری تفاوت چندانی با وردپرس ندارد و مانند وردپرس از ساختار لینکهای مناسبی برخوردار نیست. در این جا میتوانید با استفاده از نظرات یک کارشناس سئو، بهترین ساختار لینک را برای لینکدهی به مطالب و برگههای خود انتخاب کنید تا بتوانید به یک ساختار بهینه برای موتورهای جست و جوی گوگل دست پیدا کنید. از طرفی سرعت بارگذاری سایت، فشردهسازی و… باید در وبسایت جوملایی شما اعمال شوند. برای تنظیم این موارد میتوانید از ماژولهای موجود برای این سیستم مدیریت محتوا استفاده کنید و یا از یک متخصص کمک بگیرید تا بتوانید وبسایت خود را برای خزندههای گوگل کاملا بهینهسازی کنید. نقاط قوت جوملا می توان حساب کاربری را از حساب های OpenID، Google و LDAP استخراج نمود در حدود 7000 اکستنشن دارد جامعه کاربری بزرگی دارد و مطالب آموزشی کافی وجود دارد نقاط ضعف جوملا سیستم مدیریت محتوا کاربر پسند نیست، البته کنترل پانل قدرتمندی دارد در مقایسه با سایر سیستمهای مدیریت محتوا قالبهای قوی کمتری دارد برای سایتهای بسیار ساده مناسب نیست بررسی دروپال از نظر سئو دروپال را میتوان یکی از قدیمیترین و در عین حال پایدارترین سیستمهای مدیریت محتوا نامید. دروپال در سال 2000 وارد عرصه فعالیت در این زمینه شد و در آغاز کار بسیاری از CMSهای قدیمی آن دوره به شدت شروع به مخالفت با آن کردند اما اهمیت دادن دروپال به خواستههای کاربران و توسعه یافتن مناسب آن سبب شد رقبای قدیمی پس از مدتی از عرصه رقابت کنار بکشند. در مقایسه با دیگر سیستمها، دروپال قابلیت این را دارد که برای کسب و کارهای بزرگ نیز مورد استفاده قرار گیرد و به راحتی بیش از هزاران صفحه را می توان با آن راه اندازی و مدیریت کرد. برخلاف رقبای مشهور خود، برای استفاده از دروپال تنها به اندکی تجربه و دانش فنی نیاز است تا بتوانید از همه قابلیتها و پتانسیلهایش استفاده کنید و چنانچه در این زمینه مهارتی داشته باشید ، خروجی دروپال را میتوان سایتی کامل و بسیار حرفهای به شمار آورد. متأسفانه نسبت به دیگرسیستمهای مدیریت محتوا، وبمسترهای اندکی از این CMS استفاده میکنند و توسعهدهندگان آن عملکرد مناسبی در معرفی آن به فعالان حوزه وب نداشتهاند..بیش از 2000 تم و قالب متنوع به همراه بیش از 26000 افزونه کاربردی برای این CMS تولید و معرفی شده است. همچنین سایت business.com از Drupal به عنوان بهترین سیستم برای سئو یاد کرده اما دلایل خاصی برای این برتری، عنوان نکرده است فقط گفته است که ساختار این سایت طوری است که حضور روباتهای موتورهای جستجوگر موثرتر واقع شود، این گفته که دروپال از نظر سئو مناسب است، مورد تایید بسیاری از سایتها بوده است اما به طور کلی میتوان گفت که تاثیر تولیدمحتوای مناسب مهمترین عامل در سئوی سایت است. نقاط قوت دروپال جامعه کاربری بزرگ که حتی دارای پشتیبانیهای زنده میباشد در حدود 6000 ماژول که به شما امکان راهاندازی هر نوع سایتی را میدهد شرکتهای بسیاری با هزینه اندک دروپال را پشتیبانی مینمایند نقاط ضعف دروپال برای سایتهای ساده مناسب نیست قالبهای آماده رایگان و تجاری بسیار کمی دارد ایجاد قالب برای سایت پیچیده است جمعبندی: انتخاب سیستم مدیریت محتوا مقیاسپذیر بودن و کارایی بالا، کاربری آسان، پشتیبانی از دستگاههای موبایلی و ... از مهمترین ویژگیهای انتخاب یک CMS مناسب است. همچنین توصیه میشود که در موارد معمول از سیستم مدیریت رایگان استفاده کنید. در این مطلب اشتباهات رایج در انتخاب سیستم مدیریت محتوا بررسی شده و سه CMS محبوب وردپرس، جوملا و دروپال از نظر سئو مورد بررسی قرار گرفت و نقاط ضعف و قوت هر کدام به شکل جداگانه مطرح شد. قطعا پس از خواندن این مطلب، آگاهانهتر درباره انتخاب یک CMS مناسب تصمیمگیری خواهید کرد. در پایان خوشحال میشویم اگر سوالات و نظراتتان درباره این مطلب را در قسمت کامنتها برای ما بنویسید.