سالیدیتی چیست

زبان سالیدیتی (Solidity) بر پایه مدل سازی اشیا ایجادشده که در سال 2014 توسط گواوود وود برای طراحی قرارداد هوشمند (Smart Contract) بر بستر بلاکچین اتریوم (Ethereum) شکل گرفت.
 ۱۴۰۲/۳/۱۳ | ۰۹:۵۳  زمان مطالعه 5 دقیقه
سالیدیتی چیست

 در این مقاله علاوه بر پاسخِ جامع به دو سوال فوق، در مورد کاربرد زبان سالیدیتی در صنعت ارزهای دیجیتال، انواع داده‌ها، پیش نیازِ یادگیری و مزایا و معایب زبان سالیدیتی و نکته‌هایی دیگر توضیح داده می‌شود.

تعریف سالیدیتی چیست

مرحله‌ی جدیدی که با فناوری وب 3 در جهان اینترنت آغاز شد روز به‌روز رشد بیشتری پیدا می‌کند. این رشد در زمینه‌های زبان‌های برنامه نویسی بسیار قابل توجه بوده است. هر یک از زبان‌های جدید برنامه نویسی با نقاط ضعف و قوت خود (در زمینه‌های سرعت، امنیت یا خوانایی) سعی در این دارند که قراردادهای هوشمند را به بهترین شکل ممکن بنویسند. زبان «سالیدیتی» (Solidity) یکی از همین نوع زبان‌ها و از جمله زبان‌های بسیار قوی در عصر وب 3 است که اغلب کشور های جهان این روزها به شدت روی آن سرمایه گذاری می کنند.
اهمیت دیگر زبان سالیدیتی در استفاده شدن از آن برای وسیع‌ترین اکوسیستم توسعه دهنده در صنعت بلاک چین به‌منظور تولید برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps) است.
سالیدیتی توسط دکتر «گاوین وود» ،(Gavin Wood) «کریستین ریتویسنر» (Christian Reitwiessner) و چندین مشارکت‌کننده‌ی اصلی دیگر «اتریوم» در سال 2014 ایجاد شد.

زبان برنامه نویسی سالیدیتی چیست؟

لازم است برای درک بیشترِ چند و چون این زبان برنامه نویسی کمی بیشتر واکاوی کنیم.
سالیدیتی نوعی زبان برنامه نویسی شیء‌گرایِ سطح بالا محسوب می‌شود که به‌طور تخصصی برای نوشتن قراردادهای هوشمند برای برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps) در پلتفرم‌های «بلاک چین» (Blockchain) مثل «اتریوم» (Ethereum) طراحی شده.
این زبان توسط «بنیاد اتریوم» توسعه پیدا کرده و یکی از محبوب‌ترین زبان‌های برنامه نویسی برای توسعه‌ی بلاک چین محسوب می‌شود.
به بیان علمی‌تر، سالیدیتی یک زبان تایپ استاتیک است، به این معنی که نوع داده‌ی یک متغیر باید در زمان اعلان آن مشخص شود.
همچنین سالیدیتی یک زبان قراردادْ محور و خودْ اجرا است و شرایط توافقِ بین خریدار و فروشنده مستقیماً در خطوط کد نوشته می‌شود.
دستور زبانِ (نحوِ) سالیدیتی تحت تأثیر «جاوا اسکریپت»، «پایتون» و «++C» است که آن را برای توسعه‌دهندگانی که دارای آشناییِ قبلی با زبان‌های برنامه‌نویسی مختلف هستند به پدیده‌ای آشنا تبدیل می‌کند.

ویژگی‌های زبان برنامه نویسی سالیدیتی چیست؟

 ویژگی‌هایی که زبان سالیدیتی را برای توسعه‌ی قراردادهای هوشمند در پلتفرم‌های بلاک چین مناسب می‌کند به این شرح است:

  •  برنامه نویسی قرارداد گرا: سالیدیتی یک زبان برنامه نویسی قراردادْ محور است، به این معنی که توافقات خودْ اجرا با شرایط قرارداد به‌طور مستقیم در کد نوشته شده است.
  •  زبان استاتیک تایپ شده: به این معنی که انواع داده‌های متغیرها در «زمان کامپایل» (Compile time) به‌جای زمان اجرا بررسی می‌شود. این موضوع به جلوگیری از بروز اشکالات و بهبود عملکرد کمک می‌کند.
  • تواری (بازگشت به اصل): سالیدیتی از تواریِ (توارثِ) قراردادی پشتیبانی کرده و امکان ایجاد کدهای «ماژولار» و قابل استفاده‌ی مجدد را فراهم می‌کند. سالیدیتی با پشتیبانی از «ماژولار» بودن به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد قراردادهای پیچیده را به بخش‌های کوچک‌تر و قابل مدیریت تقسیم کنند.
  • تغییردهنده‌ تابع: سالیدیتی به توسعه دهندگان امکان می‌دهد که اصلاح کننده‌های تابعی ایجاد کنند که آن اصلاح کنندگانِ تابع برای تغییر رفتار توابع به شیوه‌ای اعلامی استفاده شوند.
  •  مدیریت خطا: زبان سالیدیتی مکانیسم‌های داخلی مدیریت خطا مثل «نیاز» (require)، «اظهار» (assert) و «بازگشت» (revert) را برای اعتبارسنجی ورودی‌ها، اعمال محدودیت‌ها و مدیریت کنش‌های غیرمنتظره فراهم می‌کند.
  • پشتیبانی از کتابخانه: این زبان پیشرفته هم‌چنین امکان استفاده از کتابخانه‌ها را فراهم می‌کند که قطعات کد قابل استفاده‌ی مجدد هستند که می‌توانند وارد شده و در قراردادهای هوشمند استفاده شوند.
  • امنیت: سالیدیتی برای اطمینان از ایمن بودن و مقاوم بودن قراردادهای هوشمند در برابر حملات مخرب طراحی شده است.
  • کارایی: سالیدیتی طوری طراحی شده که کارآمد باشد و هزینه‌ی اجرای قراردادهای هوشمند در بلاک چین را به حداقل برساند.
  • قابلیت همکاری: طرز طراحی سالیدیتی به‌گونه‌ای است که با دیگر پلتفرم‌های بلاک چین قابل اجرا باشد؛ این ویژگی به توسعه دهندگان امکان می‌دهد که قراردادهای هوشمندی بنویسند که می‌تواند بر روی چندین پلتفرم اجرا شود.

 کاربرد زبان سالیدیتی در صنعت ارزهای دیجیتال چیست؟

کاربرد زبان سالیدیتی در ارزهای دیجیتال

 گفتیم که قراردادهای هوشمند، قراردادهایی خودْ اجرا هستند و شرایط قرارداد به‌طور مستقیم در کد، نوشته می‌شود؛ آن‌ها توسط ماشین مجازی اتریوم (EVM) اجرا می‌شوند و می‌توانند منطق تجاری پیچیده، از جمله انتقال دارایی‌های دیجیتال مانند ارزهای دیجیتال و «توکن»ها را خودکار کنند.
سالیدیتی در درجه‌ی اول برای توسعه‌ی قراردادهای هوشمند در پلتفرم‌های بلاک چین، به‌ویژه در بلاک چین اتریوم استفاده می‌شود. سالیدیتی به توسعه دهندگان این امکان را می‌دهد که این قراردادها را ایجاد کرده و آن‌ها را روی بلاک چین اجرا کنند.
هم‌چنین در صنعت ارز دیجیتال، سالیدیتی برای ایجاد برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps) از جمله پلتفرم‌های مالیِ غیرمتمرکز (DeFi)، صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX)، فروش توکن ICO، STO و IEO و پروژه‌های مختلف دیگرِ مبتنی بر بلاک چین مورد استفاده قرار می‌گیرد.
با استفاده از سالیدیتی توسعه‌دهندگان می‌توانند منطق پیچیده‌ای ایجاد کنند که بر تمامی موارد انتقال و مدیریت دارایی‌های دیجیتالی مانند ارزهای دیجیتال و توکن‌ها، خودکارسازی استراتژی‌های سرمایه‌گذاری، پلتفرم‌های وام‌دهی و استقراض، تجارت غیرمتمرکز و سایر خدمات مالی کنترل داشته باشد.

کاربردهای دیگر زبان برنامه نویسی سالیدیتی چیست؟

قراردادهای هوشمند کاربردهای مختلفی در صنعت ارزهای دیجیتال دارند، از جمله:

  • برنامه‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi)

سالیدیتی برای توسعه‌ی قراردادهای هوشمند برای برنامه‌های DeFi مانند صرافی‌های غیرمتمرکز، پلتفرم‌های وام دهی و «استیبل کوین» ها استفاده می‌شود.

  • ایجاد توکن

 سالیدیتی برای ایجاد و استقرار توکن‌های سفارشی در پلتفرم‌های بلاک چین مورد استفاده قرار می‌گیرد و به کسب‌وکارها اجازه می‌دهد تا با تبدیل دارایی‌ها به توکن، اشکال جدیدی از ارزش ایجاد کنند.

  • مدیریت زنجیره‌ی تأمین

 سالیدیتی برای ایجاد آن نوع از قراردادهای هوشمند که حرکت کالاها را ردیابی می‌کند و اصالت محصولات در مدیریت زنجیره‌ی تأمین اطمینان را تأیید می‌کند نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

  • بازی

و در نهایت؛ سالیدیتی برای ساختن بازی‌های مبتنی بر بلاک چین استفاده می‌شود که از توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) برای دارایی‌ها و پاداش‌های درون بازی بهره می‌برند.

پیش نیاز یادگیری زبان سالیدیتی کدام زبان برنامه نویسی است؟

یادگیری-زبان-سالیدتی

نمی‌توان با قاطعیت از یک زبان برنامه نویسی به‌عنوان پیش نیاز حتمیِ یادگیری سالیدیتی نام برد؛ با این حال داشتن اطلاعات و پایه‌ی محکم در برنامه نویسیِ مفاهیم و تجربه با این زبان‌های زیر می‌تواند برای یادگیری زبان سالیدیتی مفید باشد:

  •   JavaScript
  •   Python
  •   ++C

علت مفید بودنِ دانستن زبان‌های بالا در یادگیری سالیدیتی این است که زبان‌های فوق، دستور زبانِ (نحوِ) سالیدیتی را تحت تأثیر قرار داده‌اند.
نکته‌ی مهم دیگری که نباید فراموش کنید این است که درک اساسی از فناوری بلاک چین و بخصوص اتریوم و همچنین آگاهی از دانش قراردادهای هوشمند نیز هنگام یادگیری زبان سالیدیتی برایتان مفید خواهد بود.

انواع داده‌های زبان برنامه نویسی سالیدیتی چیست؟

برای این که بدانیم دلایل جذابیت سالیدیتی چیست باید از تنوع داده‌های این زبان برنامه نویسی نیز مطلع باشیم.
زبان سالیدیتی تنوع زیادی از نظر داده‌ها دارد که عبارت است از:
1. انواع ارزش

  • bool: یک مقدار بولی (درست یا غلط) را نشان می‌دهد.
  • uint: عدد صحیح بدون علامت، از uint8 تا uint256 در مراحل 8 است (به‌عنوان مثال، "uint8 uint16 و غیره)
  • int: عدد صحیح امضا شده، از int8 تا int256 بر طبق واحد 8 است (به‌عنوان مثال، int8، int16 و...)
  • address: نشان دهنده‌ی یک آدرس اتریوم (20 بایت) است.
  • bytes: آرایه‌های بایت با اندازه‌ی ثابت، از bytes1 تا bytes32 متغیر است.
  •  enum: شمارشی از ثابت‌های نام‌گذاری شده را نشان می‌دهد.

2. انواع مرجع

  •  string: نشان دهنده‌ی رشته‌ای از کاراکترها است.
  •  bytes: یک آرایه بایت را با اندازه‌ی پویا نشان می‌دهد.
  •  Mapping: نقشه برداری یک ساختار ذخیره سازیِ «ارزش کلیدی» را نشان می‌دهد.
  •  Struct: یک ساختار سفارشیِ تعریف شده با چندین فیلد را نشان می‌دهد.
  • array: نشان دهنده‌ی یک آرایه با اندازه‌ی ثابت یا پویا از عناصر است.

مزایا و معایب زبان برنامه نویسی سالیدیتی چیست

برای دانستن این که راز محبوبیت سالیدیتی چیست می‌توان به مزایای زیر اشاره کرد:

  1. برای قراردادهای هوشمند، طراحی شده: سالیدیتی به‌طور خاص برای نوشتن قراردادهای هوشمند طراحی شده و این امر آن را به یک انتخاب طبیعی برای توسعه دهندگان بلاک چین تبدیل می‌کند.
  2. دستور زبان (نحو) آشنا دارد: دستور زبان سالیدیتی تحت تأثیر جاوا اسکریپت، پایتون و C++ است و یادگیری را برای توسعه‌دهندگان باتجربه در آن زبان‌ها آسان‌تر می‌کند.
  3. شبکه‌ی کاربران وسیعی دارد: سالیدیتی دارای یک جامعه‌ی بزرگ و رو به رشد از توسعه دهندگان است که باعث به وجود آمدن منابع، ابزارها و پشتیبانی بهتر می‌شود.
  4. قابلیت سازگاری آن زیاد است: سالیدیتی زبان اصلی برای اتریوم، یکی از بزرگ‌ترین و پرکاربردترین پلتفرم‌های بلاک چین است.
  5. مدولار است و قابلیت استفاده‌ی مجدد دارد: سالیدیتی از تواریِ (وراثتِ) قرارداد، پشتیبانی کرده و امکان ایجاد کدهای ماژولار و قابل استفاده‌ی مجدد را فراهم می‌کند.

نقاط ضعف سالیدیتی چیست

  1. محدودیت موارد استفاده دارد: زبان سالیدیتی در درجه‌ی اول برای توسعه‌ی قراردادهای هوشمند در شبکه‌ی اتریوم استفاده می‌شود و موارد استفاده‌ی آن در مقایسه با زبان‌های برنامه نویسیِ همه‌منظوره محدود است.
  2. مشکلات مقیاس پذیری دارد: اتریوم با پاره‌ای از مشکلات مقیاس پذیری مواجه شده و این موضوع می‌تواند بر عملکرد قراردادهای هوشمندِ مبتنی بر سالیدیتی تأثیر بگذارد.
  3. با نگرانی‌های امنیتی روبروست: سالیدیتی مستعد آسیب پذیری‌های امنیتی است؛ مواردی مانند هکِ بدنام DAO و سوء استفاده‌ی کیف پول Parity، با این حال، زبان برنامه نویسی و اکوسیستم سالیدیتی در طول زمان بالغ شده‌ و همچنان در حال بهبود است.

نام محیط‌های توسعه‌ی نرم افزار برای برنامه نویسی به زبان سالیدیتی چیست

چندین محیط توسعه‌ی نرم افزار برای سالیدیتی وجود دارد که عبارت است از:

  • Remix IDE

«ریمکس» یک محیط توسعه‌ی یکپارچه‌ی مبتنی بر وب (IDE) قدرتمند و منبعی باز برای توسعه‌ی سالیدیتی است که امکان برجسته‌سازی دستور زبان (نحو)، تکمیل خودکار، کامپایل فوری و استقرار قراردادهای هوشمند در شبکه‌های آزمایشی را فراهم می‌کند.

  • Truffle

 «ترافل» یک چهارچوب توسعه‌ی محبوب برای اتریوم است که مجموعه‌ای از ابزارها را برای ساخت، آزمایش و استقرار قراردادهای هوشمند ارائه می‌دهد. این چهارچوب، شامل یک بلاک چین توسعه‌ی محلی به نام Ganache برای ساده کردن فرآیند توسعه است.

  • HHardhat

«اچ هارد هت» یک محیط توسعه برای ساخت قراردادهای هوشمند اتریوم با سالیدیتی و پلتفرمی انعطاف پذیر و توسعه پذیر با تمرکز بر آزمایش و رفع اشکال است.

  • Visual Studio Code

«ویژول استودیو کد» یک ویرایشگر کد محبوب است که از توسعه‌ی سالیدیتی از طریق پسوند Solidity پشتیبانی می‌کند و برجسته‌سازی دستور زبان (نحو)، قطعه‌ی کد و پشتیبانی از کامپایل ارائه می‌دهد.

برای یادگیری زبان سالیدیتی از کجا شروع کنیم؟

برای شروع یادگیری سالیدیتی بهتر است مراحل زیر را دنبال کنید:

  • مبانی فناوری بلاک چین و اتریوم را درک کنید: قبل از ورود به مبحث سالیدیتی، داشتن درک اولیه از فناوری بلاک چین، به‌ویژه اتریوم، ضروری است، زیرا این پلتفرمِ اصلی برای قراردادهای هوشمندِ مبتنی بر سالیدیتی است.
  • مبانی قراردادهای هوشمند را بیاموزید: با مفهوم قراردادهای هوشمند و نحوه‌ی عملکرد آن‌ها در شبکه‌ی اتریوم آشنا شوید.
  • مستندات سالیدیتی را مطالعه کنید: اسناد رسمی سالیدیتی یک منبع عالی برای یادگیری این زبان برنامه نویسی است. این مستندات، مبانی دستور زبان (نحو)، انواع داده‌ها و ویژگی‌های پیشرفته را پوشش می‌دهد.
  • آموزش‌ها و دوره‌های آنلاین را دنبال کنید: آموزش‌ها و دوره‌های آنلاینِ زیادی برای یادگیری سالیدیتی وجود دارد، از منابع رایگان گرفته تا دوره‌های پولی؛ برخی از گزینه‌های محبوب عبارت‌اند از:
  • www.soliditylang.org
  • www.ethereum.org/greeter
  • www.consensys.net/academy/bootcamp
  • با اجرای پروژه‌ها تمرین کنید: اجرای پروژه‌های خود و آزمایش توسعه‌ی قراردادهای هوشمند راهی عالی برای یادگیری سالیدیتی است. با قراردادهای ساده شروع کنید و به‌تدریج به برنامه‌های پیچیده‌تر بروید.
  • عضو انجمن‌های سالیدیتی و اتریوم شوید: با جوامع سالیدیتی و اتریوم در پلتفرم‌هایی مانند Reddit ،Stack Overflow و GitHub ارتباط و تعامل داشته باشید اگر می‌خواهید بدانید فوت و فنِ سالیدیتی چیست باید از اعضای آنجا سؤال بپرسید و در پروژه‌های منبع باز مشارکت کنید.

خلاصه

Solidity یک زبان برنامه‌نویسی قرارداد هوشمند است که برای توسعه دادن برنامه‌های قابل اجرا روی بلاکچین Ethereum به کار می‌رود. این زبان، شیءگرا است و کدهای آن در قالب قراردادهای هوشمند، به عنوان قابلیت قابل برنامه‌ریزی در بلاکچین استفاده می‌شوند. برای نوشتن کدهای Solidity، می‌توانید از محیط توسعه Solidity Remix استفاده کنید. در این مقاله به سوال سالیدیتی چیست به‌طور کامل و دقیق جواب داده شده و جنبه‌های گوناگون زبان برنامه نویسی سالیدیتی مورد بررسی قرار گرفت.

نویسنده : صفورا شویکلو

عاشق تحلیل، خواندن، نوشتن و یادگرفتن

  نظرات کاربران (0 نظر)
شما هم می توانید در مورد این مطلب نظر دهید نظر خود را بنویسید