این روزها، زبان‌های برنامه نویسی بسیاری وجود دارند که می‌توانید از بین آن‌ها زبان موردنظر و دلخواه‌تان را انتخاب کنید. ولی اگر تجربه و دانش کافی در این زمینه نداشته باشید، این انتخاب می‌تواند برای شما کمی سخت و چالش‌برانگیز باشد. افرادی ممکن است مدت‌ها فقط روی اینکه چه زبانی را انتخاب کنند وقت سپری کنند و هیچ‌گاه برنامه نویسی را شروع نکنند. واقعیت این است همان‌طور که هر فردی را برای کاری ساخته‌اند، هر زبانی را نیز برای کاری ساخته‌اند! به‌عبارت‌دیگر هر زبان برنامه‌نویسی برای کار خاصی مناسب‌تر است و باید با توجه به نیازتان، زبان مناسب را انتخاب کنید. واقعیت مهم‌تر این است که آن‌چه اهمیت دارد، یادگرفتن یک زبان برنامه‌نویسی است، چراکه وقتی یک زبان را خوب یاد گرفتید، یادگیری سایر زبان‌ها، به یک سرگرمی مفرح تبدیل می‌شود! معرفی انواع زبان‌های برنامه نویسی به‌طورکلی زبان‌های برنامه نویسی را می‌توان به دو دسته مهم تقسیم کرد: 1. زبان‌های برنامه نویسی تحت وب 2. زبان‌های برنامه نویسی تحت دسکتاپ زبان‌های برنامه نویسی وب به‌طور خاص برای تولید وب‌سایت‌های پویا و نرم افزارهای تحت وب استفاده می‌شوند. از سوی دیگر زبان‌های برنامه نویسی دسکتاپ برای تولید نرم‌افزارهای کاربردی مانند برنامه‌های آفیس، نرم افزارهای اتوماسیون اداری، نرم افزارهای چندرسانه‌ای (Multi Media) و هر چیزی که بتوان روی رایانه شخصی اجرا کرد، استفاده می‌شوند. در هر دو گروه، زبان‌های متعددی وجود دارد که هرکدام مزایا و معایبی دارد که به معرفی آن‌ها می‌پردازیم. زبان‌های برنامه نویسی وب زبان‌های برنامه نویسی وب خود به 2 دسته تقسیم می‌شوند : 1. ثابت (Static) 2. پویا (Dynamic) در مورد سایت‌های ثابت (استاتیک) بهتر است که از Html استفاده کنید و کمی هم CSS که در ادامه به معرفی آن‌ها می‌پردازیم. این‌گونه سایت‌ها همان‌طور که از اسمشان پیداست، ثابت هستند. به‌عنوان‌مثال این امکان برای کاربر وجود ندارد که در سایت ثبت‌نام کند و به‌این‌ترتیب برای آن‌ها امتیازی در نظر گرفته شود. به همین سبب سایت برای همه کاربران به شکل یکسان نمایش داده می‌شود. سایت‌های پویا (دینامیک) این محدودیت‌ها را ندارد و اگر حرفه‌ای باشید دستتان کاملا باز است. برای مثال در سایت‌های دینامیک این قابلیت برای کاربر وجود دارد که در سایت ثبت‌نام کند و بدین ترتیب شما می‌توانید برای هر کاربر در صفحه وب اطلاعات خاص و متفاوتی نمایش دهید و یا اطلاعات آن‌ها را در بانک اطلاعاتی خود ثبت کنید و بسیاری کارهای دیگر انجام دهید. در ادامه به معرفی بهترین زبان‌های برنامه‌نویسی تحت وب و تحت ویندوز می‌پردازیم. معرفی و مقایسه‌ی زبان‌های تحت وب html (اچ تی ام ال) html مادرِ همه‌ی زبان‌های برنامه نویسی تحت وب است و اولین زبانی است که حتما باید یاد بگیرید. شما با یادگیری این زبان می‌توانید صفحه‌ای بسازید که قابلیت نمایش دادن اطلاعات متنی و تصویری را داشته باشد. CSS (سی اس اس) از CSS برای قالب‌بندی عناصر صفحه در html استفاده می‌شود. برای نمونه با کمک این زبان می‌توان برای قسمت‌های مختلف صفحه، تصویر زمینه تعیین کرد، فونت و رنگ متن‌ها را تغییر داد و بسیاری قابلیت‌های دیگر که قبلاً در HTML وجود نداشت اما با CSS در دسترس طراحان قرارگرفته است. نکته: اگرچه این دو مورد (HTML و CSS)، زبان برنامه نویسی به‌حساب نمی‌آیند، ولی هردوی آن‌ها برای ایجاد صفحات وب لازم و ضروری هستند. HTML ساختار صفحه را فراهم می‌کند. درحالی‌که CSS، ظاهر صفحه وب را مشخص می‌کند. java script (جاوا اسکریپت) جاوا اسکریپت یک زبان اسکریپت نویسی تحت وب است که برای افزایش پویایی صفحات HTML استفاده می‌شود. از این زبان می‌توان برای ارزیابی اعتبار فرم‌های HTML قبل از ارسال به سرور، شناسایی مرورگر کاربران، ایجاد انواع منوها و بسیاری کارهای دیگر استفاده کرد. همچنین می‌توان کدهای جاوا اسکریپت را به‌صورت تعبیه‌شده در صفحات HTML استفاده کرد و یا آن‌ها را در یک فایل جدا با پسوند «js.» ذخیره کرد. درهرصورت این فایل‌ها هم باید توسط یک صفحه HTML فراخوانی شده و نتیجه آن‌ها در صفحات HTML نمایش داده شود. نکته: جاوا اسکریپت تنها راه برای ایجاد کردن تغییرات real-time در صفحات است. پیشنهاد می‌کنیم برای یادگیری این زبان برنامه نویسی، ابتدا مقدمات JQuery را بیاموزید. امروزه می‌توانید از جاوا اسکریپت برای browser-side و server-side استفاده نمایید. Python (پایتون) زبان برنامه نویسی پایتون (Python) یک زبان بسیار دوست‌داشتنی است و یکی بهترین همراهان برنامه‌نویس‌هاست. از ویژگی متمایزکننده آن می‌توان به‌سادگی و آسانی‌اش اشاره کرد. کسانی که می‌خواهند برای اولین بار برنامه نویسی را یاد بگیرند بهتر است با پایتون شروع کنند. پایتون یک زبان برنامه نویسی سطح بالاست. این زبان تمام فعالیت‌های برنامه نویسی‌تان را پشتیبانی می‌کند، برنامه نویسی اپلیکیشن و وب، مدیریت سرورهای شبکه، توسعه‌ی هوش مصنوعی، نرم افزارهای تحت دسکتاپ و... را نیز در برمی‌گیرد. این زبان به بهترین نحو تمام این فعالیت‌ها را بدون نقص انجام می‌دهد. حتی در دیگر زبان‌های برنامه نویسی هم به شما کمک خواهد کرد. در شرکت‌های خارجی و ایرانی پایتون یکی از پرکاربردترین زبان‌هاست. نکته: پایتون برای پیاده‌سازی منطق server-side استفاده می‌شود. این بدان معنا است که برای بخش browser-side باید ازHTML ، CSS یا JavaScript استفاده کنید. ولی پایتون یک زبان برنامه نویسی عجیب و شگفت‌انگیز است و همین امر باعث شده که همواره به‌عنوان یک جایگزین قدرتمند برای جاوا اسکریپت مطرح باشد. php (پی اچ پی) پی‌اچ‌پی (PHP) از زبان‌های پردازه‌نویسی تحت وب و یکی از پرطرفدارترین و معروف‌ترین زبان‌های پردازه‌نویسی (اسکریپتینگ) متن باز (Open Source) است که بیشتر برای طراحی برنامه‌های سمت سرور در وب‌گاه‌های پویا (Dynamic) مورداستفاده قرار می‌گیرد. PHP مخفف پیش‌پردازنده فرامتن (PHP: Hypertext Preprocessor) است. این زبان در سال ۱۹۹۴ ایجاد شد و رسموس لردورف (Rasmus Lerdorf) اولین ایجادکننده آن بوده است ولی در طی زمان این زبان برنامه‌سازی، توسط سایر کارشناسان و برنامه نویسان تکمیل شد و به شکل کنونی آن درآمده است. ساختار این زبان بسیار شبیه زبان سی (C) و زبان برنامه‌نویسی پرل (Perl) است. شکل‌پذیری فوق‌العاده آن و نیز همگونی با بیشتر بانک‌های اطلاعاتی از قبیل MySql قدرت آن را افزایش داده است. معروف‌ترین نرم‌افزار(بسته)های ایجادشده با پی‌اچ‌پی عبارت‌انداز: phpBB ، SMF ، Mambo ، Joomla ، PHPNuke ، mybb و مدیا ویکی (MediaWiki) (که این وب‌گاه با آن طراحی شده است). پی‌اچ‌پی می‌تواند جایگزینی برای زبان‌های ASP.NET و JSP و Perl باشد. همچنین یکی از بهترین نمونه‌های برنامه‌نویسی php در سطح وسیع سایت فیس‌بوک است. سادگی استفاده از پی‌اچ پی و شباهت آن به زبان سی و پرل (و از نسخه ۵ آن به جاوا) باعث شده که بیشتر برنامه‌نویسان باتجربه در کوتاه‌ترین زمان ممکن برنامه‌های کاملی را ایجاد کنند. پی‌اچ پی تنها یک زبان پردازه‌نویسی نیست و با استفاده از PHP-GTK می‌توان برای طراحی برنامه‌های با ظاهر گرافیکی (GUI) و همچنین طراحی برنامه‌های خط فرمان شبیه پرل یا پایتون (Python) از آن استفاده کرد. پی‌اچ پی امکان استفاده از انواع گوناگون پایگاه‌های داده را ازجمله MySQL، اوراکل، IBM DB۲ ،Microsoft SQL Server ،PostgreSQL و SQLite با دستورهایی ساده فراهم می‌سازد. این زبان روی اغلب سیستم‌عامل‌های معروف ازجمله لینوکس، یونیکس، ویندوز و Mac OSX و با اغلب کارگزارهای وب (Web Server) معروف، قابل‌اجراست. نکته: امروزه باوجود افزایش تعداد زبان‌های برنامه نویسی مخصوص صفحات وب، خیلی از PHP سخن به زبان نمی‌آید. ولی این زبان برنامه نویسی همچنان در موارد بسیاری همچون WordPress استفاده می‌شود. بد نیست بدانید حدود 27 درصد تمام وب‌سایت‌ها در سرتاسر دنیا توسط WordPress مدیریت و پشتیبانی می‌شوند. asp .net NET نسل بعدی Active Server Pages یا ASP است که توسط شرکت میکروسافت ارائه‌شده است. این محصول توسط میکروسافت به‌عنوان شاخص اصلی فناوری در ساخت سایت‌های وب در نظر گرفته‌شده است. با استفاده از ASP.NET می‌توان هم اینترانت کوچک یک شرکت را ساخت و هم یک سایت وب تجاری خیلی بزرگ را طراحی و پیاده‌سازی کرد. مهم‌ترین نکاتی که در طراحی این محصول در نظر گرفته‌شده، آسانی استفاده و بالا بودن کارایی و قابلیت آن است. معرفی و مقایسه زبان‌های برنامه نویسی تحت ویندوز (دسکتاپ) امروزه با توجه به گسترش روزافزون برنامه‌های موبایل و اپلیکیشن‌های تحت وب، میزان محبوبیت و استفاده از برنامه‌های دسکتاپ تا حد بسیار زیادی کاهش یافته است. ولی هنوز هم افراد بسیاری هستند که ترجیح می‌دهند تا آن‌جا که ممکن است از برنامه‌های دسکتاپ استفاده کنند. Java درگذشته برنامه‌های جاوا با استفاده از Swing تولید می‌شدند. امروزه برنامه‌‌نویس‌ها ترجیح می‌دهند که به‌جای آن، از JavaFX استفاده کنند. درواقع JavaFX با بهره‌گیری از ویژگی “سازنده صحنه” (Scene Builder)، کار طراحی و ساخت برنامه‌ها را ساده‌تر، شفاف‌تر و مدرن‌تر از پیش‌ساخته است. همچنین ازآنجایی‌که Java بر روی ماشین مجازی جاوا اجرا می‌شود، شما می‌توانید برنامه‌ای بنویسید که در اکثر پلت‌فرم‌ها قابلیت اجراشدن را داشته باشد. JavaScript با استفاده از چارچوب Electron، می‌توانید برنامه‌های خود را در جاوا اسکریپت بنویسید و آن‌ها را برای پلتفرم دسکتاپ به‌صورت بسته‌بندی‌شده دربیاورید. برخی نمونه‌های قابل‌توجه از این مورد عبارت‌اند از Visual Studio Code، ویرایشگر Atom (Atom Editor) ،Discord ،Slack و WhatsApp. همچنین با استفاده از این روش شما می‌توانید نسخه‌های دسکتاپ برنامه‌های تحت وب را تولید نمایید. #C شما می‌توانید برنامه‌های دسکتاپ را با استفاده از #C و ارتباط آن با کتاب‌خانه‌های GUI مانند Win32 ، Windows Forms ،WPF (پایه و اساس نمایش ویندوز) و .NET Framework ایجاد نمایید. البته این کار با استفاده از محیط Visual Studio امکان‌پذیر خواهد بود. همچنین با استفاده از Xamarin Studio می‌توانید برنامه‌های مخصوص سیستم‌عامل‌های Mac یا لینوکس را با Mono Framework بسازید. Swift زبان برنامه نویسی جدید اپل، علاوه بر ایجاد اپلیکیشن‌های iOS، برای ساخت و تولید برنامه‌های سیستم‌عامل Mac نیز مورداستفاده قرار می‌گیرد. اگر قصد دارید برای این دو پلتفرم برنامه نویسی کنید، بهتر است پیش از هر چیز، ابتدا زبان برنامه نویسی Swift را یاد بگیرید. جمع‌بندی: معرفی انواع زبان های برنامه نویسی تحت وب و تحت ویندوز درمجموع می‌توان گفت که برای یادگیری زبان برنامه‌نویسی شما ابتدا باید تصمیم بگیرید که تمایل دارید در چه زمینه‌ای شروع به فعالیت کنید. باید ببینید به طراحی و تولید صفحات وب علاقه دارید یا می‌خواهید درزمینه برنامه‌های موبایل یا برنامه‌های دسکتاپ برنامه نویسی کنید یا به ساخت بازی علاقه دارید یا شاید هم بخواهید در تولید داده‌ها و اسکریپت‌ها فعالیت داشته باشید. شما پس از تصمیم‌گیری می‌توانید بهترین زبان‌های برنامه نویسی در آن حوزه را بیابید. در مورد آن‌ها مطالعه کرده و هرکدام را که رابطه خوبی با آن برقرار می‌کنید، انتخاب کنید. با این روش مطمئن باشید که از برنامه نویسی لذت بیشتری خواهید برد. به دنبال “بهترین زبان برنامه نویسی” نباشید. زبانی را انتخاب کنید که “برای شخص شما” بهترین باشد.