معرفی 5 استارتاپ گردشگری موفق ایرانی و خدمات آنها

همه ما چه اهل سفر باشیم چه نباشیم؛ از یک سفر راحت استقبال می‌کنیم. سفری که در آن بدون نگرانی برای انتخاب محل اقامت و خرید بلیط و... تنها دغدغه‌مان انتخاب مقصد سفر باشد. شاید ده سال پیش چنین چیزی شبیه به آرزویی دور و دست‌نیافتنی بود اما این روزها به لطف رشد استارتاپ‌های گردشگری، داشتن یک سفر راحت دیگر رویا نیست. پیشنهاد می‌کنم در این مقاله از سایت جت با ما همراه باشید تا گشتی در دنیای استارتاپ‌های گردشگری موفق بزنیم و خدمات هر کدام را بررسی کنیم.

قبل از اینکه ادامه این مطلب را بخوانید پیشنهاد می‌کنیم اگر با مفهوم استارتاپ‌ها آشنا نیستید،  روی لینک زیر کلیک کنید و مقاله‌‌ی جامع و کاملی را که همکارم در این زمینه تهیه کرده است، مطالعه کنید:

استارت آپ یا استارتاپ چیست؟

استارتاپ های گردشگری ایرانی و خدمات آنها

1-علی بابا: استارتاپی بدون چهل دزد بغداد

استارتاپ علی بابا، اولین بار در سال 1393 و با شعار «تجربه شایسته سفر» کار خود را اغاز کرد. قصه تولد علی‌بابا قصه چندان پیچیده‌ای نیست. یک فارغ‌التحصیل دانشگاه به نام مجید حسینی نژاد که از قضا چند باری هم از محیط‌های کارش اخراج شده‌بود، برای راه‌اندازی یک کسب‌وکار جدید با یکی از دوستانش به نام نیما قاضی که از اخراجی‌های دانشگاه امیرکبیر بود؛ تصمیم می‌گیرند یک سایت فروش آن‌لاین بلیط هواپیما را راه اندازی کنند. حسینی نژاد در این رابطه می‌گوید: « من و نیما جفت‌مان طبیعت‌گرد حرفه‌ای بودیم. سال 89 من و نیما به ایلام رفتیم و همسر و دخترم به مالزی سفر کردند. سفر آن‌ها چندین میلیون هزینه داشت در حالی که من و نیما فقط با 120 هزارتومان توانستیم سفر به ایلام را تجربه کنیم.
همیشه با خودم فکر می‌کردم حتی اگر هزینه هر دو سفر یکسان و مثلا چیزی حدود سه میلیون بود، انتخاب من باز هم ایلام بود و غیرممکن بود که بروم مالزی! همان‌جا بود که از خودم پرسیدم چرا مردم ترجیح می‌دهند به جای دیدن شهرهایی مثل ایلام، به مالزی بروند؟ پاسخش ساده بود. آن‌ها نمی‌دانستند چه امکانات و زیبایی‌هایی در شهرهای داخلی در انتظارشان است. به همین دلیل به این فکر افتادیم که آژانسی را تاسیس کنیم که گردشگری را در ایران توسعه بدهد تا هرکس بتواند تجربه شایسته سفر را داشته باشد. ایده علی بابا درست از همین‌جا شکل گرفت.»
مجید که خود صاحب آژانس مسافرتی بود با نیما که در حوزه کسب و کارهای اینترنتی، فعالیت داشت ایده اولیه را پرورش می‌دهند و بعد از یک تیم فنی دعوت می‌کنند تا وبسایت اولیه را راه‌اندازی کنند.  به این ترتیب علی بابا در سال 93 رسما وارد بازار شد.

سرمایه اولیه علی بابا

شاید بخواهید بدانید شرکتی با گردش مالی 5/3 میلیارد تومان، کار خودش را با چه سرمایه‌ای شروع کرده‌است؟  برآورد اولیه مدیران علی‌بابا برای شروع کار 70 میلیون تومان بوده است اما وقتی پروژه به مراحل اجرایی می‌رسد، متوجه می‌شوند که هزینه‌ها بیشتر از این حرف‌ها است. بنابراین دست به خلاقیت می‌زنند و مثلا به جای هزینه‌های میلیونی، تبلیغاتشان را از شبکه اجتماعی فیس‌بوک شروع می‌کنند.
علی بابا به تدریج رشد کرد. طرح و شعار اولیه آن‌ها این بود که: «هر خانواده ایرانی، با هر درآمدی می‌تواند سفر کند.» به این ترتیب آن‌ها کارشان را با معرفی مناطق بکر و کمتر دیده‌شده ایران شروع کردند. از طرفی به خاطر نبود نیروی متخصص در حوزه گردشگری آن‌لاین، سال اول فقط به نیاز مشتریان پاسخ می‌دادند و با انرژی و دقت تمام، برای رفع کمبودها بر اساس انتقادات مشتری‌ها عمل می‌کردند. علی بابا به‌تدریج قد کشید و هم‌زمان توحید علی اشرفی هم به تیم مدیریت، جهت امور بازاریابی اضافه شد.

علی بابا حالا به یک استارتاپ فعال در حوزه گردشگری ایران تبدیل شده است و شما با نصب اپلیکیشن روی گوشی موبایل‌تان، به راحتی یک آژانس مسافرتی در خانه خواهید داشت. صفحه اولیه اپ علی بابا  یک صفحه نارنجی رنگ و گرم است. در نوار ابزار بالای صفحه می‌توانید نام کاربری بسازید و پروفایلتان را تغییر دهید. لیست خریدهای قبلی‌تان را مشاهده کنید و یا اگر قصد خرید اعتباری دارید، می‌توانید کیف پولتان را در اپلیکیشن  شارژ کنید و در صورت لزوم با اپراتور علی‌بابا تماس بگیرید. نوار میانی صفحه اصلی هم شامل ابزارهایی برای رزرو بلیط هواپیمای داخلی و خارجی، بلیط قطار یا اتوبوس و هتل‌های داخلی و خارجی است.
کار با اپلیکیشن علی بابا بسیار راحت است، شما پس از ثبت نام می‌توانید تاریخ سفر خود را مشخص و سپس بر اساس قیمت یا کلاس پرواز، بلیطتان را انتخاب کنید. برای سفرهای خارجی نگاهی به نقشه صندلی‌ها داشته باشید و صندلی مورد نظرتان را انتخاب کنید. در رابطه با سفرهای ریلی هم این امکان وجود دارد که از منوی انتخاب غذا، غذای مورد علاقه‌تان را در بعضی از قطارها انتخاب کنید و بعد به سراغ بخش رزرو هتل بروید.
علی‌بابا تقریبا بیشتر هتل‌های با کیفیت را در تورها و هتل‌های خارجی پشتیبانی می‌کند اما اگر به سراغ هتل‌های داخلی در صفحه علی بابا بروید به سایت جاباما منتقل می‌شوید. بله درست حدس زدید! جاباما و علی بابا هر دو زیرمجموعه هلدینگ توشا(توسعه تجربه شایسته سفر) هستند. این هولدینگ که بزرگترین هولدینگ گردشگری کشور است، چند وقتی است با شرکت زورق هم ادغام شده و حالا علی بابایی که از دل یک ایده متولد شد 300 کارمند فعال دارد.
بخش هتل‌های داخلی بسیار متنوع است. از اقامتگاه‌های بوم‌گردی درمناطق بکر ایران تا هتل‌های چند ستاره در شهرهای بزرگ که در موقعیت‌های خاص با تخفیف‌های خوب، ارائه می‌‌شوند و به راحتی می‌توانید با مشخص کردن حداقل و حداکثر قیمت، در بازه مورد نظرتان هتل‌های مختلف را مشاهده کنید.
رشد علی بابا نشان‌دهنده یک تیم مدیریتی قوی در پشت پرده است. تیمی که از یک آژانس کوچک کارش را شروع کرد اما از همان ابتدا به موفقیت مسیرش ایمان داشت.

2-جاجیگا: همه جای ایران خانه شماست

سفرها همیشه برای انسان‌های موفق الهام‌بخش بوده‌اند. سهرابی مدیرعامل استارتاپ موفق جاجیگا هم، ایده این کسب و کار را از دل یک سفر بیرون کشید. او که سال‌ها در یکی از شرکت‌های موفق عسلویه مشغول به کار بود، ترجیح داد کسب و کار موفقش را رها کند و به دنبال علاقه‌اش که گردشگری بود، برود. او شروع به جمع‌آوری اطلاعات در این حوزه می‌کند و در یکی از سفرهایش با فردی به نام برزگر آشنا ‌می‌شود که در حوزه بوم‌گردی بسیار فعال بوده است، پس از مدتی او به راز بزرگی در حوزه گردشگری پی می‌برد. یک خلا بزرگ. نبود اقامت‌گاه‌هایی که در آن‌ها حسی شبیه به خانه را تجربه کنیم. بنابراین جاجیگا در وسط  کویر متولد شد. ساز و کار جاجیگا چندان سخت نیست و نمونه مشابه آن در خارج از کشور وجود دارد و به عنوان یکی از راه‌حل‌های اصلی سفرهای ارزان محسوب می‌شود.
در سایت  جاجیگا، شما به دو صورت میزبان و مهمان می‌توانید خدمات دریافت کنید. اگر خانه‌ای در یکی از مناطق توریستی دارید و میزبان خوبی هم هستید می‌توانید با عکاسی از خانه‌تان و اعلام قیمت پیشنهادی، منتظر مسافرانی از دیگر نقاط ایران باشید. اگر هم مسافر هستید و قصد آشنایی با فرهنگ بومی شهر مقصد را دارید یا از هتل‌های تکراری خسته شدید یا ارزان سفر کردن یکی از اولویت‌های شما است، می‌توانید به راحتی از میان انبوهی از اقامت‌گاه‌ها با کلاس‌های قیمت متفاوت یکی را انتخاب کنید. در واقع از مزیت‌های اصلی این استارتاپ همین شفاف بودن قیمت‌ها است که باعث می‌شود این استارتاپ  مقابل بازار سنتی اجاره سوییت و ویلا سودمندتر و ایمن‌تر باشد.
البته این به معنی نداشتن امکان رزرو هتل‌ها نیست. درجاجیگا شما می‌توانید به راحتی از میان هتل‌های بزرگ و اقتصادی با توجه به سلیقه‌تان یکی را انتخاب کنید. امکان دیدن تصاویر واقعی هتل‌ها و بررسی موقعیت اقامتگاه‌ها روی نقشه از دیگر امکانات جاجیگا است.همچنین برای انتخاب بهتر شما می‌توانید نظرات سایر مسافران راجع به محل اقامت مورد نظرتان را بخوانید و امتیازهای محل اقامت را ببینید. مسافران می‌توانند به مواردی مثل صحت مطلب مندرج در سایت، شیوه برخورد میزبان، پاکیزگی اقامتگاه، تحویل به موقع و کیفیت نسبت به قیمت، امتیاز بدهند.
در حال حاضر جاجیگا از اقامتگاه‌هایی در 70 شهر و بیست استان، پشتیبانی می‌کند که البته بیشترآن‌ها در زادگاه سهرابی یعنی شمال کشور است.
با این همه و در حالی‌که جاجیگا رشد خوبی را تجربه کرده‌است، هنوز به مرحله سودآوری کامل نرسیده‌است. سهرابی می‌گوید که کارش را با هزینه اولیه 100 میلیون تومان شروع کرده‌است؛ ولی چون عمده سرمایه آن‌ها برای تبلیغات و آشنایی مردم با کسب و کارشان صرف می‌شود آن‌ها هنوز به مرحله سودآوری قطعی نرسیده‌اند. البته تیم جاجیگا دست از بلندپروازی برنمی‌دارد، آن‌ها تصمیم دارند در آینده نزدیک، امکان اقامت در مراکز بوم‌گردی خارج از کشور را هم به لیست خدماتشان اضافه کنند. به نظر می‌رسد با رشد این استارتاپ، آن‌ها بیشتر از همیشه به تحقق شعارشان که«همه جا مثل خونه خودته» نزدیک شدند.

3-فلایتیو: چمدان‌ها را ببندید

فلایتیو به طور رسمی در سال 95 آغاز به کار کرد. مدیرعامل جوان این استارتاپ را می‌تواند یک پدر مشاغل دانست. او سال‌ها در حوزه‌های مختلف از جمله انیمیشن سازی، راه اندازی کتابخانه دیجیتال، تدریس کامپیوتر و ... فعالیت کرده‌است. در سال 90 آن‌ها پروژه فولوکا را که یک سیستم رزرواسیون آنلاین بود؛ کلید زدند اما به دلیل نوسانات ارز و افزایش قیمت دلار در سال 91 این طرح با شکستی نسبی همراه شد.
آن‌ها از استارتاپ‌ها دست نکشیدند و به سراغ پروژه دیگری به نام قیمت‌یاب رفتند که یک سایت در زمینه مقایسه محصولات است و هنوز هم فعال است. کمی بعد ساسان نایب که یک آژانس هواپیمایی کوچک داشت و از همکاران قدیمی پروژه شکست خورده  فولوکا بود به جمع اضافه شد و تیم اولیه برای تولد فلایتیو شکل گرفت. فلایتیو در سال 94 به صورت آزمایشی وارد بازار شد و در خرداد 95 رسما کارش را اغاز کرد. گروه فلایتیو با رشد ده هزار درصدی تا خرداد 96 بسیار خوب پیش رفتند.  امروز فلایتیو که فقط با پنج نفر کارش را شروع کرده بود، 150 نفر کارمند دارد.
سایت فلایتو هم امکاناتی مشابه سایر استارتاپ‌های گردشگری ارائه می‌کند. شما در سایت فلایتیو می‌توانید بلیط پرواز داخلی یا خارجی را رزرو کنید، کلاس پروازی متناسب خودتان را انتخاب کنید و در صورت لزوم به سراغ رزرو بلیط قطار بروید. البته این استارتاپ، از رزرو بلیط اتوبوس پشتیبانی نمی‌کند. 
از دیگر موارد می‌توان به امکان رزروهتل‌های داخلی و خارجی با کلاس قیمتی متفاوت اشاره کرد اما به نظر می‌رسد فلایتو پشتیبانی چندانی از رزرو اقامتگاه‌های بوم‌گردی و سوییت‌ها نمی‌کند و لیستی از این اقامت‌گاه‌ها در لیست پیشنهادی‌شان نیست. از دیگر نکات منفی فلایتیو عدم پشتیبانی اپلیکیشن این استارتاپ از سامانه رزرو هتل داخلی است و شما فقط می‌توانید از طریق سایت اصلی فلایتیو برای رزرو هتل داخلی  اقدام کنید، البته بعد از انتخاب هتل مورد نظر، برای بررسی ظرفیت هتل و اطلاعات بیشتر به سایت اسنپ‌تریپ راهنمایی می‌شوید و رزرو اقامتگاه از طریق اسنپ‌تریپ صورت می‌گیرد. با این اوصاف تمرکز اصلی فلایتیو بیشتر بر روی سامانه فروش آن‌لاین بلیط است.

4-سفر با اسنپ تریپ

اسنپ تریپ به طور رسمی از سال 94 کارش را شروع کرد. چند جوان که عاشق سفر و ماجراجویی بودند تصمیم می‌گیرند تجربیاتشان از سفر را در قالب یک سایت گردشگری به نام «پین تاین» در اختیار دیگران قرار دهند. پین تاین خیلی زود از طرف گروه اینترنتی ایران، پشتیبانی شد. گروه اینترنتی ایران سرمایه گذار اصلی استارتاپ‌های موفقی مثل بامیلو، اسنپ، اسنپ فود و اسکانو است. به تدریج و با رشد خوب پین تاین این استارتاپ به اسنپ تریپ تغییر نام داد.
اسنپ تریپ وب سایت جامع و کاملی دارد که در آن می‌توانید به اطلاعات هتل‌ها و اقامتگاه‌ها دسترسی داشته باشید و اطلاعات خوبی در رابطه با مناطق دیدنی و جاذبه‌های توریستی شهر مقصد، کسب کنید. همچنین می‌توانید از نقشه سایت برای تعیین مکان دقیق جاذبه‌های گردشگری و محل‌اقامت‌تان استفاده کنید.
اگر برای خرید بلیط هواپیما به اسنپ تریپ مراجعه کنید به سایت فلایتو راهنمایی ‌می‌شوید که دلیل این کار در بخش سوال‌های متداول سایت اسنپ تریپ، خوب بودن امکانات فروش و رزرو بلیط هواپیما در فلایتو، عنوان شده است. بنابراین به نظر می‌رسد همکاری دوجانبه‌ای بین اسنپ تریپ و فلایتو شکل گرفته‌است.

اسنپ تریپ تخفیف‌های خوب و هدیه‌های ویژه و وسوسه‌انگیزی می‌دهد که از نمونه‌های آن می‌توان به سه‌شنبه‌سوری این سایت اشاره کرد. در سه‌شنبه‌های اسنپ تریپ، شما بدون محدودیت در بازه زمانی، می‌توانید هتل‌ها را با بیشترین تخفیف رزرو کنید.  از دیگر مزایای اسنپ تریپ که در استارتاپ‌های رقیب کمتر شاهد آن بودیم امکان رزرو هتل به صورت سازمانی است که برای ماموریت‌های کاری بسیار خوب و به صرفه است.
البته اسنپ تریپ چند ضعف عمده دارد که اولین ضعف مربوط به اپلیکیشن خشک و قراردادی آن است به طوری که تقریبا کارایی نصف وبسایت اصلی را دارد و شما برای دیدن تصویر اقامتگاه‌ها یا مناطق گردشگری مجبور هستید حتما به وبسایت مراجعه کنید؛ همچنین امکان امتیاز دادن به هتل‌ها و خواندن نظرات هم از طریق اپلیکیشن وجود ندارد و البته برای دسترسی به امکانات کامل اپلیکیشن حتما باید اول ثبت‌نام کنید حتی اگر مثل ما فقط بخواهی کارایی آن را بررسی کنید. دومین نکته عدم پشتیبانی استارتاپ از رزرو بلیط برای سفرهای زمینی است که با توجه به گران شدن بلیط هواپیما، برای استارتاپی که ادعای ایجاد سفری راحت را دارد یک نقطه ضعف بزرگ محسوب می‌شود.
با همه‌ی این‌ها اسنپ‌تریپ یکی از اتفاق‌های خوب حوزه گردشگری است.

5-علاء الدین: استارتاپی با غول چراغ جادو

امیرحسین جعفری، علاالدین را بر پایه سال‌‌ها تجربه در حوزه گردشگری شروع کرد. او در سال 1379 با ورود به کانون گردشگری تبریز رسما وارد این حوزه شد و با کسب تجربه،  در سال 1384 مدیریت اجرایی قدس گشت را به عهده گرفت. بلندپروازی‌های او ادامه داشت و تصمیم گرفت به عنوان یک فوق لیسانس گردشگری، شرکت ایرانگردی خودش به نام مارکوپولو را تاسیس کند و بعد  به دنبال توسعه بیشتر، در سال 95  علا الدین را به طور رسمی افتتاح کرد.
علاء الدین یک بانک اطلاعاتی کامل از شهرهای توریستی و شهرهای کمتر دیده شده ایران دارد. علاوه بر خدمات عادی مثل اطلاعات گردشگری شهر مقصد و نشان دادن مکان دقیق آن‌ها و اطلاعات اقامتگاه‌ها، این امکان را به شما می‌دهد تا از سامانه‌‌های تاکسی اینترنتی شهرهای مقصد هم مطلع شوید و اطلاعات کاملی در رابطه با اپلیکیشن‌های آن‌ها و نحوه کارشان، به دست آورید.
همچنین در کنار امکانات همیشگی رزرو بلیط هواپیما و قطار، امکان جالب اجاره خودرو در شهر مقصد هم از گزینه‌های پیشنهادی علاءالدین به مسافران است که البته ما هرچه روی این آیکون کلیک کردیم به صفحه خاصی راهنمایی نشدیم و به نظر می‌رسد این گزینه در سفرهایی خاص فعال باشد.
از دیگر امکاناتی که در سایت‌های رقیب علاالدین نمی‌توان دید، امکان برگزاری کامل همایش‌ها و کنفرانس‌های جمعی به شکل کامل در شهرهای مقصد است و شما به عنوان برگزارکننده همایش، می‌توانید با خیال راحت مدیریت مراسم، رزرو اقامتگاه و در صورت نیاز  یک بازدید از شهر مقصد را به علاالدین بسپارید. علاالدین همچنین گروه تورلیدری آموزش دیده‌ای دارد و از تورهای زیادی  در سراسر ایران و همچنین خارج از کشور پشتیبانی می‌کند.
به نظر می‌رسد علاالدین کاملا مثل همان غول چراغ جادو آرزوهای مسافرانش را فراهم می‌کند و ما موفق به یافتن نقطه ضعف خاصی در این سیستم نشدیم.

جمع بندی

امروز استارتاپ‌های زیادی در حوزه گردشگری فعالیت می‌کنند که تقریبا امکاناتی مشابه استارتاپ‌های بالا ارائه می‌دهند. از جمله آن‌ها می‌توان به اقامت 24، جاباما، الی گشت، میزبون و ...اشاره کرد اما نکته‌ای که وجود دارد رشد بی‌حساب و کتاب برخی از آژانس‌های مسافرتی و استارتاپ‌های گردشگری در بازار گردشگری است که اتفاقا حرف دل بسیاری از فعالان این حوزه است.
نکته دیگر برخی قوانین عجیب در این استارتاپ‌ها است. مثلا در قوانین اسنپ تریپ، می‌بینیم که شرکت اسنپ تریپ بعد از دستیابی به لیست مخاطبین گوشی همراه شما، حق دارد از این تلفن‌ها برای ارسال آگهی‌های تبلیغاتی استفاده کند و یا شماره‌های تلفن را برای ارسال آگهی تبلیغاتی در اختیار شرکت‌های ذی‌نفع قرار بدهد.
نکته‌ای که تقریبا همه استارتاپ‌ها به آن اشاره کرده‌اند عدم مسئولیت آن‌ها در قبال امکانات هتل‌ها و یا تاخیر در پروازها است که به نوعی حس بی‌اعتمادی را در مسافران ایجاد می‌کند، هر چند همه استارتاپ‌ها تاکید دارند نهایت تلاش‌شان را می‌کنند تا مطالب مستند و تاییدشده‌ای را در سایت منتشر کنند.
در نهایت با رشد استارتاپ‌ها و فراگیر شدن فعالیت‌های اینترنتی، همه استارتاپ‌ها برای بقا نیاز به جنگجویی بیشتر و ارائه محصولات با کیفیت‌‌تری دارند که این امر در نهایت به نفع مشتری است.