جمعیت کشورهای جهان، یکی از عوامل حیاتی و مؤثر در تعیین سیاق و توسعه گسترده اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جوامع انسانی است. این موضوع، بهطور فزایندهای اهمیت یافته و تحلیل جامعهشناختی جمعیتها، نقش بارزی در برنامهریزیهای سیاستی و تصمیمگیریهای کلان دولتها ایفا میکند. ما در این مقاله از سری مقالههای دانستنیهای جت به بررسی جمعیت کشورهای جهان در سال 2023 میپردازیم. تغییرات در تعداد و ترکیب جمعیتها، عوامل زیستمحیطی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی را تحت تأثیر قرار داده و تأثیرات عمیقی بر زندگی افراد و جوامع ایجاد میکند. از افزایش رو به رشد جمعیت تا تغییرات ساختاری در ترکیب سنی و جنسیتی، شناخت دقیقتر از جمعیت کشورها اساسیتر از همیشه به نظر میرسد. تاریخچه آمار جمعیت جهان تاریخچه آمارگیری جمعیت جهان به یک مسیر طولانی و پیچیده از تغییرات اجتماعی، فرهنگی و فنّاورانه بازمیگردد. در ابتدا، اطلاعات جمعیتی بهصورت سنتی و محدود در تمدنهای باستانی بود. برخی تخمینهای اولیه از جمعیت را از راه ثبت تعداد افراد بهمنظور مالیات گیری یا نظارت بر تعداد نیروی نظامی کشورها میگرفتند. مفهوم آمار جمعیت در اوایل دوره مدرن بهویژه در قرن 17 میلادی توسعه یافت. تا قرن 18 و 19 میلادی، تلاشهایی برای جمعآوری دقیقتر و گستردهتر اطلاعات جمعیتی بهویژه در کشورهای اروپایی انجام شد. این تلاشها اغلب برای برآورد منابع اقتصادی و اجتماعی برای پروژهها و برنامههای دولتی انجام میشد. با پیشرفت فنّاوری، بهویژه تلگراف و روشهای پستی، انتقال اطلاعات با سرعت بیشتری جلو رفتن. این انتقال سریع دادهها موجب بهبود امکانات آمارگیری شد. در قرن 19، با ایجاد نخستین دورههای سرشماری جمعیت در برخی کشورها، اطلاعات دقیقتری از ترکیب سنی، جنسیت و سایر جزئیات جمعیتی جمعآوری شد. امروزه، جمعآوری آمار جمعیت جهان بهوسیلهٔ دولتها، سازمانهای بینالمللی و سازمانهای آماری ملی انجام میشود. این فرآیند از طریق فنّاوریهای پیشرفته و روشهای مدرن آماری صورت میگیرد. یکی از اصولیترین روشها برای جمعآوری آمار جمعیت، اجرای دورههای سرشماری است. در این روش، افراد یک کشور در بازههای زمانی معین مورد سرشماری قرار میگیرند. این سرشماریها بهوسیلهٔ برگههای آماری تکمیل میشود که شامل اطلاعات مختلفی ازجمله سن، جنسیت، شغل، تحصیلات، وضعیت تأهل و... است. چه کسی مسئول اعلام آمار جمعیت جهان است سازمان ملل متحد (UN) و بهطور خاص بخش جمعیتی از دپارتمان اقتصاد و امور اجتماعی (DESA)، مسئول ارائهٔ آمار جمعیت جهانی است. این سازمان با ارائه پیشنهادهای درباره دورههای سرشماری کشورها به جمعآوری، تحلیل و انتشار اطلاعات جمعیتی کمک میکند. جهت جمعآوری اطلاعات، از منابع مختلفی ازجمله سرشماریهای ملی، آمارهای مرتبط با تولید و اشتغال، اطلاعات دموگرافیک و غیره استفاده میشود. سپس این اطلاعات تجمیع و تحلیل میشوند تا تخمینهای دقیقتری از جمعیت جهان به دست آید. آخرین آمار جمعیت جهان چه قدر است؟ جمعیت جهان به کل تعداد افراد بشر بر روی زمین در مقطعی از زمان میگویند. بنا بر تخمین سازمان ملل متحد، جمعیت جهان در جولای سال 2023، جمعیت کل جهان برابر با ۸, ۰۵۲, ۰۸۹, ۸۰۴ برآورده شده است. (بیش از هشت میلیارد نفر) پرجمعیتترین کشور جهان کدام است دادههای منتشرشده از سوی صندوق جمعیت سازمان ملل متحد در آوریل 2023 نشان داد هند در راه تبدیلشدن به پرجمعیتترین کشور جهان است. در حال حاضر در سال 2023 و در ماه جولای جمعیت هند حدود یک میلیارد و چهارصد و بیست و هشت میلیون نفر برآورد شده است. دومین رتبه را نیز کشور چین با جمعیت یک میلیارد و چهارصد و بیست و پنج میلیون نفر به خود اختصاص داده است. این دو کشور بهتنهایی حدود 35 درصدِ کل جمعیت جهان را تشکیل دادهاند! برای دسترسی به آمار جمعیتی بهروز، میتوانید به منابع آماری رسمی مانند سازمان ملل متحد یا سازمانهای آماری ملی مراجعه کنید. کم جمعیتترین کشور جهان شهر واتیکان کوچکترین کشور جهان هم از نظر مساحت و هم ازنظر جمعیت (زیر 1000 نفر) تا سال 2023 محسوب میشود. در مرتبه دوم نیوئه با جمعیتی برابر با 10 هزار نفر و تووالو با 12 هزار جمعیت در رتبه سوم قرار دارد. جمعیت قارههای جهان در زیر جمعیت تخمینی هر یک از قارههای جهان به تاریخ آخرین آمار موجود در سال 2021 از بزرگترین تا کوچکترین آورده شده است. توجه داشته باشید که این اعداد ممکن است در طول زمان تغییر کنند. 1. آسیا: حدود 4.68 میلیارد نفر 2. آفریقا: حدود 1.37 میلیارد نفر 3. اروپا: حدود 747 میلیون نفر 4. آمریکای شمالی: حدود 597 میلیون نفر 5. آمریکای جنوبی: حدود 434 میلیون نفر 6. استرالیا و اقیانوسیه: حدود 42 میلیون نفر برای اطلاعات بهروزتر، میتوانید به منابع رسمی آماری و سازمانهای ملی یا بینالمللی مراجعه کنید. کدام کشور کمترین نرخ رشد جمعیت (منفی) را دارد؟ کشورهایی که نرخ رشد جمعیت منفی دارند، اغلب دارای جمعیت پیرتر و نرخ تولید کمتری از جمعیت جوان هستند. درنتیجه، نرخ رشد منفی به افت جمعیت منتج میشود. از طرف دیگر، کشورهایی که نرخ تولید بیش از نرخ مرگ دارند، رشد جمعیت مثبت دارند. در حال حاضر (جولای 2023) مولداوی با نرخ رشد 1.14- درصد کمترین نرخ رشد جمعیت را دارد و پسازآن لتونی با نرخ رشد 1.13- درصد قرار دارد. بیشترین نرخ رشد جمعیت در سال 2023 مربوط به کدام کشور است؟ بیشترین نرخ رشد جمعیت به افزایش میزان جمعیت یک منطقه یا کشور در یک دوره زمانی خاص اشاره دارد. این نرخ معمولاً بهصورت درصدی بیان میشود و نشاندهنده تفاوت بین تعداد تولدها و تعداد مرگها (نرخ تولید و نرخ مرگ) در آن منطقه یا کشور است. بیشترین نرخ رشد جمعیت به معنای افزایش سریع و قابلتوجهی از جمعیت در مدتزمان کوتاه است که ممکن است تأثیرات اقتصادی، اجتماعی، و زیستمحیطی را به همراه داشته باشد. کشور سوریه، با درصد رشد 6.39 بالاترین نرخ رشد جمعیت در سال 2023 را در حال حاضر به خود اختصاص داده است. جمعیت جهان پویایی اجتماعی و اقتصادی را تعیین میکند. رشد جمعیت، تحولات فرهنگی و تأثیرات زیستمحیطی را تحت تأثیر قرار میدهد. آمارهایی که کشورهای جهان در اختیار سازمان ملل متحد میگذارند، مفهوم دقیقتری از توزیع جمعیت، نیازها و چالشهای سیاستی جهان را فراهم میکنند.