ابزارهای تست سرعت سایت: همانطور که برای بررسی و آنالیز بازدید سایت ابزارهای مختلفی وجود دارد، برای تحلیل و سنجش سرعت بارگذاری (Load) سایت نیز ابزارهایی مانند Google Page Speed و GTmetrix نیز وجود دارند. هرچند دیگر ابزارهایی با قابلیت‌ها و امکانات مختلفی برای آنالیز سرعت و عملکرد سایت‌ها وجود دارند اما ابزار جی تی متریکس (GTmetrix) با نمایش نمودارهای تحلیلی و تجزیه دقیق از عملکرد سایت، گزارش کاملی از تست سرعت سایت در اختیار شما قرار می‌دهد. به همین دلیل است که این ابزار محبوبیت بیشتری نسبت به سایر ابزارهای سنجش سرعت سایت دارد. طبق آمار و گزارش‌ها، اگر زمان بارگذاری صفحه‌ای از سایت شما حتی به‌اندازه یک ثانیه به تأخیر بیفتد، می‌تواند باعث افزایش نرخ پرش یا بانس ریت (Bounce Rate) سایت شما شود. بدین ترتیب آمار کاربرانی که از سایت ما بازدید می‌کنند، کاهش می‌یابد و فروش سایت با شکست بزرگی روبرو می‌شود. گزارش سرعت سایت با GTmetrix: ابزار GTmetrix با استفاده از معیارهایی که برای سنجش سرعت سایت در اختیار دارد، گزارش کاملی از تحلیل عملکرد سایت، حجم فایل‌ها و کدهای صفحه، منابع در حال اجرا، نحوه بارگذاری صفحه و اطلاعات دیگری که در ادامه به آنها می‌پردازیم، در اختیار شما قرار می‌دهد. هرچند در سایت GTmetrix خلاصه‌ای از معرفی پارامترهای GTmetrix آورده شده اما بهتر است بدانیم تنها شناخت آنها کافی نیست! ما باید تغییرات لازم را متناسب با هر پارامتر انجام دهیم تا سرعت و عملکرد سایت بهینه شود و با افزایش سرعت خود موجب افزایش رتبه سایت در گوگل و رضایت کاربران شویم. برای بررسی گزارش GTmetrix ابتدا وارد سایت https://gtmetrix.com می‌شویم. در قسمت Enter URL to Analyze آدرس سایت خود را وارد و بر روی دکمه Analyze کلیک می‌کنیم. توجه داشته باشید که اگر سایت شما با www یا بدون www، با پروتکل http یا پروتکل https بالا می‌آید، دقیقاً همان آدرس را در قسمت موردنظر وارد کنید. پس از واردکردن آدرس سایت خود منتظر می‌مانیم تا GTmetrix با استفاده از ابزارهایی که دارد، فاکتورهای مؤثر در سرعت سایت را بررسی و گزارشی از عملکرد صفحه و امتیاز سرعت آن در اختیار ما قرار دهد. آشنایی با جدول GTmetrix Grade: به‌طورکلی معیار امتیازدهی در ابزار GTmetrix بر اساس دو الگوریتم امتیازدهی YSlow و Lighthouse می‌باشد. الگوریتم YSlow توسط یاهو و الگوریتم Lighthouse توسط گوگل به امتیازدهی سرعت سایت می‌پردازند. (که ما در اینجا با الگوریتم Lighthouse گوگل کار داریم). بر اساس الگوریتم Lighthouse گوگل، نمره GTmetrix Grade از مجموع دو نمره Performance و Structure حاصل می‌شود که می‌تواند نمره‌ای از A تا F باشد. اگر نمره جی تی متریکس را از 100 در نظر بگیریم، 70 درصد به نمره Performance و 30 درصد به نمره Structure اختصاص داده می‌شود. همانطور که مشاهده می‌کنید بخش امتیاز جی تی متریکس (GTmetrix Grade) به سه بخش کلی تقسیم می‌شود: 1. نمایش نمره سرعت سایت بر اساس حروف الفبای انگلیسی 2. امتیازدهی بر اساس Performance یا عملکرد صفحه از نظر کاربر 3. امتیازدهی بر اساس Structure یا ساختار و شیوه کدنویسی صفحه آشنایی با جدول Web Vitals: این بخش که همان Core Web Vitals سرچ کنسول نیز می‌باشد، مربوط به تجربه کاربری وب‌سایت شماست که عملکرد سایت را از نظر نحوه بارگذاری فایل‌ها و منابع صفحه، زمان تعامل کاربر با سایت و کاربرپسند بودن آن را بررسی و امتیازدهی می‌کند. جدول Web Vitals که خلاصه‌ای از معیارهای اصلی را نشان می‌دهد، شامل سه بخش LCP، TBT و CLS می‌باشد که در ادامه به معرفی این پارامترهای GTmetrix می‌پردازیم. در واقع بخش Web Vitals نشان می‌دهد که آیا سایت ما یک تجربه و تعامل سریع را برای بازدیدکننده یا کاربر به همراه دارد یا خیر؟! با شناخت این معیارها می‌توانیم تأثیر بسزایی در بهبود و افزایش سرعت لود سایت داشته باشیم. معرفی پارامتر LCP: این معیار مخفف Largest Contentful Paint و به معنی بزرگ‌ترین محتوای صفحه است که نشان می‌دهد چقدر زمان لازم است تا بزرگ‌ترین محتوای صفحه به کاربر نمایش داده شود. مناسب‌ترین زمان برای بزرگ‌ترین محتوای صفحه 1.2 ثانیه یا کمتر پیشنهاد می‌شود. معرفی پارامتر TBT: این معیار مخفف Total Blocking Time و به معنی مجموع زمان مسدود شدن صفحه توسط کدهای اسکریپت است که از مهم‌ترین معیارها در بهینه‌سازی سایت به‌حساب می‌آید. بهینه‌ترین زمان برای مشغول شدن کدهای اسکریپ 150 میلی‌ثانیه یا کمتر می‌باشد. معرفی پارامتر CLS: این معیار مخفف Cumulative Layout Shift و به معنی تغییر حالت صفحه در طول بارگذاری یا Load صفحه است که نشان می‌دهد کاربر در هنگام لود شدن چه میزان جابه‌جایی در صفحه را مشاهده می‌کند. 1- آشنایی با تب Summary این گزارش که از 3 بخش Speed Visualization ،Top Issues و Page Details تشکیل شده، خلاصه‌ای از مهم‌ترین گزارش‌های GTmetrix را در اختیار ما قرار می‌دهد که تحلیل پارامترهای آن به‌راحتی می‌توانیم به بهبود سایت کمک کنیم. در این چکیده یک نمای کلی از نحوه بارگذاری المان‌های سایت و اطلاعاتی از پارامترهایی که در هنگام لود شدن صفحه دخیل هستند را به ما گزارش می‌دهد. 1-1 معرفی بخش Speed Visualization: یکی از مهم‌ترین بخش‌هایی که در بهینه‌سازی سرعت سایت می‌تواند به ما کمک فراوانی کند، آنالیز این نمودار خطی و زمانی در بخش Speed Visualization است. همانطور که مشاهده می‌کنید این نمودار به‌صورت ترتیبی، تصویری از مراحل لود شدن صفحه را نمایش می‌دهد که مهم‌ترین درخواست‌ها و اتفاقات بین مرورگر و سرور را گزارش می‌دهد. همانطور که در بخش‌های قبلی مهم‌ترین پارامترهای GTmetrix معرفی کردیم، در این بخش نیز شما را با پارامترهای TTFB، FCP، TTI، Onload Time و Fully Loaded Time آشنا خواهیم کرد. معرفی پارامتر TTFB: این معیار مخفف Time to first byte و به معنی اولین بایت از اولین پاسخ سرور است. زمانی که URL سایت را در مرورگر وارد می‌کنیم، یک درخواست به سمت سرور فرستاده می‌شود. سرور نیز به‌محض دریافت اولین درخواست، پاسخ خود را به سمت مرورگر ارسال می‌کند. زمان TTFB در واقع زمانی است که طول می‌کشد اولین بایت پاسخ از اولین درخواست، توسط مرورگر دریافت شود. معرفی پارامتر FCP: این معیار مخفف First Contentful Paint و به معنی اولین محتوای صفحه است که کاربر می‌تواند آن را مشاهده کند. هرچقدر زمان FCP کمتر باشد، نشان می‌دهد که هم سرعت سایت ما بالاست و هم سرعت سرور در پاسخ‌دهی به درخواست بسیار سریع است. معرفی پارامتر TTI: این معیار مخفف Time to Interactive و به معنی قابل تعامل بودن صفحه برای کاربر است. به عبارتی کاربر در زمان TTI می‌تواند با صفحه تعامل داشته باشد و روی بنری یا لینکی کلیک کند. معرفی پارامتر Onload Time: این معیار زمانی را نشان می‌دهد که همه منابع صفحه دانلود و سایت برای تعامل کاربر آماده می‌شود. به‌عبارت‌دیگر تمام محتواهای صفحه لود شده و کاربر می‌تواند محتواهای سایت را مشاهده کند. اما ممکن است یکسری درخواست‌هایی هنوز به سمت سرور ارسال شده تا صفحه تکمیل شود. معرفی پارامتر Fully Loaded Time: این معیار با معیار قبلی یعنی Onload Time تفاوت دارد. بعد از Onload Time ممکن است هنوز یکسری از درخواست‌ها بین مرورگر و سرور در حال تبادل باشد تا درخواست‌های صفحه کامل شود. هرچه کدها و ساختار سایت بهینه‌تر باشد، تکمیل این صفحه یعنی Fully Loaded Time سریع‌تر انجام خواهد شد. 1-2 معرفی بخش Top Issues: بر اساس Lighthouse گوگل، در Structure حدود 40 معیار در امتیازدهی دخیل هستند که در بخش Top Issues بزرگ‌ترین و اصلی‌ترین مشکلاتی که در Structure سایت وجود دارد، نشان داده می‌شود. معمولاً این بخش 5 خطای مهم و حیاتی که بیشترین تأثیر ممکن را در امتیاز Structure و بهینه‌سازی ساختار سایت دارد را به ما گزارش می‌دهد. می‌توانیم با بهبود این 5 خطا با درجه اهمیت بالا بازدید گوگل را افزایش دهیم و عملکرد سایت خود را برای بازدیدکنندگان بهینه کنیم. 1-3 معرفی بخش Page Details: این بخش که بیشتر جنبه اطلاع‌رسانی را دارد، با دو عنوان Total Page Size و Total Page Requests نشان‌دهنده حجم و تعداد درخواست‌های صفحه بر اساس منابع سایت می‌باشد. اینکه تصاویر، ویدئوها، فونت‌ها، کدهای CSS و HTML و سایر منابع صفحه، چه مقدار از حجم سایت را اشغال کرده‌اند یا برای دانلود آن ها چند درصد از درخواست‌های صفحه را تشکیل داده‌اند. 2- آشنایی با تب Performance این بخش از دو قسمت Performance Metrics و Brower Timings تشکیل می‌شود که در قسمت اول 6 معیار اصلی و در قسمت دوم 9 معیار فرعی در بهینه‌سازی سرعت سایت گزارش داده شده‌اند. قسمت Performance Metrics به معرفی پارامترهای اصلی GTmetrix پرداخته که نمره هر پارامتر در مقابل آن نمایش‌داده‌شده است. برخی از این پارامترها را در نمودار Speed Visualization معرفی کرده‌ایم. تنها پارامتر ناآشنای این بخش، معیار Speed Index می‌باشد. معرفی پارامتر Speed Index: معیاری برای لود شدن محتوای Above the Fold می‌باشد که خیلی شبیه معیار LCP است. محتوای Above the Fold همان بخشی از صفحه است که کاربر چه در موبایل چه در دسکتاپ، بدون اسکرول کردن صفحه مشاهده می‌کند. معیار SI مشخص می‌کند که چقدر زمان می‌برد تا محتوای صفحه سریعاً به کاربر نمایش داده شود. قسمت Brower Timings شما 9 معیار فرعی را مشاهده می‌کنید که درحقیقت تأثیر مستقیمی در نمره Performance ندارند. همانطور که از نام این قسمت مشخص است، در واقع این بخش مربوط به زمان‌سنجی بین مرورگر شما و سرور سایت می‌باشد و صرفاً اطلاعاتی را از عملکرد صفحه در اختیار شما قرار می‌دهد. معرفی معیار Redirect Duration: همانطور که می‌دانید ریدایرکت چیست؟ باید بگوییم که این معیار مشخص می‌کند در بعضی مواقع که آدرس صفحه را در GTmetrix به‌اشتباه وارد می‌کنیم، باعث می‌شود که یک ریدایرکت انجام شده و به صفحه اصلی منتقل می‌شود. اگر این زمان این معیار صفر باشد یعنی ریدایرکتی صورت نگرفته است. معرفی معیار Connection Duration: مدت زمانی که طول می‌کشد تا اتصال از مرورگر به سرور سایت انجام شود. این زمان به ریدایرکت آدرس سایت بستگی ندارد! معرفی معیار Backend Duration: مدت زمانی که سرور نیاز دارد تا پاسخ درخواست کاربر یا همان مرورگر را ایجاد کند. معیار Time to First Byte یا TTFB: در بخش Speed Visualization به معرفی این پارامترهای GTmetrix پرداختیم. در واقع می‌توان گفت این معیار مجموع معیارهای Redirect Duration ، Connection Duration و Backend Duration می‌باشد که تا حد زیادی به بهینه‌سازی سرور سایت بستگی دارد. معرفی معیار First Paint: زمانی که اولین Render یا پردازش در صفحه انجام شده و ممکن است در این لحظه کاربر محتوایی را مشاهده کند یا مشاهده نکند! این محتوای First Paint می‌تواند یک تصویر یا یک عنوان و یا حتی رنگ پس‌زمینه (background) سایت شما باشد. معرفی معیار DOM Interactive Time: زمانی که مرورگر دانلود، بارگذاری و تجزیه سند HTML را تمام می‌کند و صفحه سایت برای تعامل کاربر آماده می‌شود. معرفی معیار DOM Content Loaded Time: زمانی که دام (DOM) یا مدل شیءگرایی سند مربوط به صفحه ما کاملاً ساخته شده و کار آن به اتمام رسیده است. معیارهای Onload Time و Fully Loaded Time را نیز در بخش Speed Visualization معرفی کردیم. 3- آشنایی با تب Structure: مهم‌ترین بخش در ابزار GTmetrix که در بهبود عملکرد و سرعت سایت نقش اساسی و اصلی را دارد، همین بخش Structure است. الگوریتم Lighthouse باتوجه‌به معیارهایی که مشخص کرده، لیستی از جزئیات آنالیز سنجش سرعت را در اختیار شما قرار می‌دهد. این معیارها با رنگ‌بندی و درجه حساسیت هر معیار در ستون IMPACT و توضیحات هر معیار و نحوه بهینه‌سازی آن در ستون AUDIT اطلاعاتی را در اختیار شما قرار می‌دهد. در ستون IMPACT رنگ سبز، سبز کم‌رنگ، نارنجی و قرمز به ترتیب نشان‌دهنده عملکرد خوب، نسبتاً خوب، ضعیف و نیازمند بهبود تعریف شده‌اند. درجه حساسیت خطاها به ترتیب رنگ‌بندی گفته شده؛ Low ،Med-Low ،Med ،Med-High و High نام‌گذاری می‌شوند. همچنین رنگ خاکستری با عنوان N/A نشان‌دهنده بی‌تأثیر بود خطا در بهینه‌سازی سایت می‌باشد. 4- آشنایی با تب Waterfall: اگر می‌خواهید بدانید در هر لحظه چه منابع و اسکریپت‌هایی در حال بارگذاری و فعال‌شدن هستند (ستون URL)، کافی نمودار آبشاری Waterfall Chart را مشاهده کنید. این بخش وضعیت درخواست‌های صفحه (ستون Status) و حجم فایل‌های درخواست شده (ستون Size) را بررسی کرده و به‌صورت تصویری به شما گزارش می‌دهد که چه عناصری و به چه ترتیبی به کاربر سایت نمایش داده می‌شود. همچنین تعداد کل درخواست‌ها و حجم کلی صفحه، میزان استفاده از CPU و حافظه سرور به همراه سرعت دانلود و آپلود منابع در پایین نمودار نمایش‌داده‌شده‌اند. 5- آشنایی با تب Video: در قسمت Page Load Video که بخش آخر در معرفی پارامترهای GTmetrix می‌باشد، تمامی درخواست‌ها بین سرور و مرورگر، بارگذاری لحظه‌به‌لحظه المان‌های صفحه که توسط کاربر دیده می‌شود در یک ویدئو در اختیار شما قرار می‌گیرد تا ببینید سایت شما به چه ترتیبی و با چه نواقص احتمالی در زمان بارگذاری سایت مشاهده می‌شود. برای مشاهده این ویدئو کافی است یک حساب کاربری در سایت GTmetrix بسازید و در سایت لاگین شوید. 6- آشنایی با تب History: ممکن است سایت خود را در طی یک بازه زمانی خاصی از نظر عملکرد و سرعت بررسی کرده باشید. در این بخش که از نام آن مشخص است، تاریخچه آنالیزهای انجام شده بر روی سایت شما را نمایش می‌دهد. در این قسمت سه بخش نمودار مختلف را که نشان‌دهنده عملکرد صفحه می‌باشند، مشاهده خواهید کرد. نمودار اول مربوط به پارامترهای امتیازدهی GTmetrix، نمودار دوم مربوط به سایز صفحه و تعداد درخواست‌های ارسال شده از مرورگر به سمت سرور و نمودار سوم هم مربوط به امتیاز صفحه می‌باشد. سخن آخر: باتوجه‌به همه توضیحات گفته شده در این مقاله و معرفی این ابزار بسیار ساده، می‌توانید با دانش کافی به سبز کردن هریک از معیارها بپردازید و سایت خود را از لحاظ سرعت و عملکرد بهبود ببخشید. شک نکنید با بهینه‌سازی سایت خود می‌توانید رتبه‌های خود را در نتایج گوگل ارتقا دهید.