بازاریابی ایمیلی یا ایمیل مارکتینگ نوعی از بازاریابی اینترنتی است که از ارسال ایمیل برای تبلیغ محصولات یا خدمات استفاده میکند. البته در بازاریابی ایمیلی پیشرفتهتر، از ایمیل برای برقراری رابطه با مشتریان فعلی و مشتریان بالقوه استفاده میشود. ایمیل مارکتینگ بازاریابی به طور کلی وبسایت، شبکههای اجتماعی، وبلاگ و تمام ابزارهای بازاریابی آنلاین را نیز در برمیگیرد؛ چراکه در ایمیلی که با قصد بازاریابی ارسال میشود محصولات و خدمات تیتروار معرفی خواهند شد و برای هر کدام باید یک صفحه فرود گنجانده شود که کاربر با کلیک روی آن به یکی از صفحات وبسایت، یک وبلاگ، یک شبکه اجتماعی یا ... وارد شود و بتواند محصولات یا خدمات را در آنجا ببیند و اقدام به خرید نماید. واقعیتهای ایمیل مارکتینگ ؛ تاریخچه بازاریابی ایمیلی برای اولین بار در سال 1971 (معادل سال 1350 شمسی) فردی به نام Ray Tomlinson سیستم جدیدی برای ارسال پیام بین کامپیوترهای مختلف طراحی کرد. در سال 1978 (معادل 1357) مدیر بازاریابی یک شرکت تجهیزات دیجیتالی که فردی بود به نام Gary Thuerk، جهت تبلیغ ماشینهای DEC شرکت Arpanet از ایمیل استفاده کرد و برای 400 نفر از کاربران این شرکت ایمیل فرستاد. وی به این وسیله توانست 13 میلیون دلار فروش داشته باشد. این میزان فروش بیشک یک موفقیت بزرگ در آن زمان محسوب میشد و تحول بزرگی را در صنعت بازاریابی به وجود آورد. در سال 1988 (1367 شمسی) به خاطر ایمیلهایی که بر اساس علایق دریافتکنندگانشان ارسال نشده بودند و باعث رنجش افراد دریافتکننده میشدند، واژه اسپم –به معنی هرزنامه- به دیکشنری اضافه شد. در سال 1996 (1375) شرکتهای زیادی شروع به راهاندازی دیتابیس ایمیلی مبتنی بر وب کردند. در سال 98 مایکروسافت Internet Mail را راهاندازی کرد و بعدها نام آن را به Outlook تغییر داد. در همان سال Hotmail نیز به صورت رایگان در دسترس عموم مردم قرار گرفت. سرانجام بازاریابی ایمیلی متحول شد به مرور زمان ایمیل از حالت یک متن خالی خارج شد و طراحیهای زیبا و اختصاصی به خود گرفت. امروزه طراحی یک ایمیل جذاب نیز به بخشی از صنعت ایمیل مارکتینگ تبدیل شده. ایمیلهای تبلیغاتی یک هدر دارند، کلمات با دقت در مکانهای مناسبی قرار گرفتهاند طوری که زیبایی بصری آنها در کنار تصاویر و لینکهای داخل ایمیل حفظ شود. بسیاری از بازاریابها از ایمیل مارکتینگ به عنوان یکی از روشهای بازاریابی خود استفاده میکنند. تقریباً همه وبسایتها از کاربران میخواهند تا در خبرنامه ایمیلی آنها عضو شوند و ایمیلهای تبلیغاتی شرکت را دریافت نمایند. ایمیل مارکتینگ برای چه کسب و کارهایی مفید است؟ ایمیل مارکتینگ نوعی از بازاریابی است که برای اکثر کسب و کارها میتواند مفید واقع شود. بهخصوص کسب و کارهایی که وبسایت دارند یا از طریق شبکههای اجتماعی فعالیتهای آنلاین انجام میدهند. در ادامه به برخی از این کسب و کارها اشاره میکنیم تا بتوانید ایده بگیرید: فروشگاههای آنلاین یکی از بهترین موارد استفاده ایمیل مارکتینگ، فروش محصولات به صورت آنلاین است. شما میتوانید بر اساس علایق مشتریان خود، محصولاتتان را به ایشان معرفی نمایید. فراموش نکنید که برای محصولات معرفیشده لینک خرید قرار دهید تا دریافتکننده ایمیل در صورت تمایل بتواند بهراحتی به بخش خرید محصول منتقل شود. سایتهای آموزشی وبلاگها و سایتهایی که آموزشهای آنلاین یا دورههای حضوری دارند، همچنین سایتهایی که در کنار ارائه خدمات خود یک وبلاگ آموزشی رایگان نیز در اختیار کاربرانشان قرار دادهاند میتوانند از علاقهمندان بخواهند تا در خبرنامه ایمیلی ثبتنام کرده و به صورت ماهانه یا هفتگی ایمیلهای حاوی اخبار برگزاری کلاسهای جدید یا مطالب منتشرشده را برای مشتریانشان ارسال نمایند. شرکتهای برگزارکننده تورهای گردشگری شرکتهایی که تور گردشگری دارند میتوانند از علاقهمندان به گردشگری بخواهند تا ایمیل خود را ثبت نموده و از تورها و تخفیفهای آن شرکت باخبر شوند. مزایا و معایب ایمیل مارکتینگ در مقایسه با روشهای دیگر درگذشته بازاریابی تلفنی رایج بود. با بازاریابی تلفنی، شخص باید هر بار فقط با یک نفر صحبت کند. این کار بسیار زمان بر است. درحالیکه با بازاریابی ایمیلی میتوان در یک لحظه یک ایمیل را برای هزاران کاربر ارسال نمود.در زیر با مزایا و معایب ایمیل مارکتینگ آشنا خواهید شد: مزایای ایمیل مارکتینگ امکان شخصیسازی ایمیلها در بازاریابی ایمیلی میتوان برای هر مشتری یک ایمیل منحصر به فرد حاوی تبلیغی که برای آن مشتری خاص مناسب است ارسال کرد. با ابزارهایی که وجود دارند میتوان سن، جنسیت و شهر محل سکونت دریافتکننده ایمیل را مشخص کرد. حتی میتوان از شبکههای اجتماعی و نوع فعالیتهای مشتریان در این شبکهها مطلع شد و بر اساس علایق ایشان ایمیلها را کاملاً شخصیسازی کرد. بهعلاوه، میتوان در بازاریابی ایمیلی، بلافاصله بعد از هر عملکرد کاربر، ایمیلی در پاسخ به آن عمل برای کاربر ارسال کرد. مثلاً بلافاصله بعد از ثبتنام در سایت، ایمیل خوشآمد گویی ارسال شود یا بعد از خرید، ایمیلی حاوی اطلاعات جنس خریداریشده و تشکر از خرید مشتری فرستاده شود. با این کار، تعامل با مشتریان بیشتر شده و حس اعتماد بیشتری در مشتری ایجاد خواهد شد. در شخصی سازی ایمیل ترفندهای کاربردی برای نوشتن عنوان جذاب در ایمیل در بازاریابی ایمیلی هم از اهمیت زیادی برخوردار است. این در حالی است که با ارسال هر پست در شبکههای اجتماعی، تمام فالوئرها و کاربران شبکههای اجتماعی را هدف قرار میدهید و قادر به ارسال پیام شخصی برای هر کاربر نخواهید بود. صرفهجویی در وقت و هزینه یکی دیگر از مزایای ایمیل مارکتینگ صرفهجویی در وقت و هزینههاست؛ به این صورت که میتوان یک صفحه طراحی کرد و در یک لحظه آن را برای تعداد زیادی از مخاطبین ارسال نمود. حتی میتوان در هر ایمیل چند محصول را معرفی کرد. با وجود بازاریابی ایمیلی شرکتها نیاز به استخدام چندین پرسنل بازاریاب برای برقراری تماس تلفنی یا بازاریابی حضوری نخواهند داشت. حتی سرویسهای ارائهدهنده خدمات ایمیلی رایگانی نیز وجود دارد که هزینهها را به حداقل میرساند. در ضمن طبق آمار، برگشت سرمایه از طریق بازاریابی ایمیلی بسیار بیشتر از سایر روشهای بازاریابی است. امکان پیگیری رفتار گیرندگان ایمیلها شرکتهایی که خدمات ایمیل مارکتینگ ارائه میدهند، امکاناتی در اختیار کاربر قرار میدهند تا بتواند نرخ باز شدن ایمیلهای ارسالشده و تعداد کلیک روی لینک درون ایمیل را پیگیری نموده و بهاینترتیب از میزان اثرگذاری بازاریابی ایمیلی خود اطلاع حاصل نمایند. معایب ایمیل مارکتینگ اسپم شدن ایمیلها گاهی اوقات شرکتها آدرس ایمیلها را از شرکتهای دیگر خریداری میکنند و نتیجه این میشود که فوج عظیمی از ایمیلهای تبلیغاتی به سوی صندوق دریافت ایمیل مردمی سرازیر میشود که شاید هیچ علاقهای به آن قبیل محصولات یا خدمات نداشته باشند. همین مشکلات باعث شده تا اسم ایمیل مارکتینگ برای بسیاری از کاربران اینترنت یادآور خاطرات بد باشد و حتی اسپم شناخته شوند. نیاز به دیتابیس شرکتهای نوپا و تازه تأسیس که هنوز هیچ ایمیلی از مشتریان خود در دسترس ندارند باید دیتابیسی از ایمیلهای مشتریان بالقوه تهیه نمایند تا بتوانند ایمیلهای تبلیغاتی خود را برای ایشان ارسال نمایند. نکات کلیدی در ایمیل مارکتینگ طبق مطالعات در صورتی که ایمیل مارکتینگ به درستی انجام شود 94 درصد از دریافتکنندگان ایمیلها، صفحه فرود را باز میکنند و 30 درصد نیز بر روی دکمه CTA یا درخواست برای اقدام کلیک میکنند. بنابراین ایمیل مارکتینگ میتواند برگشت سرمایه بسیار خوبی برای مدیران بازاریابی به همراه داشته باشد. برای اینکه بازاریابی ایمیلی شما بهترین نتیجه را حاصل کند باید تاکتیکها و استراتژیهای آن را رعایت کنید. ما در اینجا به شما 5 استراتژی کاربردی آموزش میدهیم تا بتوانید نرخ کلیک و میزان بازگشت سرمایه خود را تا حداکثر میزان ممکن افزایش دهید: 5 مرحله استراتژی ایمیل مارکتینگ پیامهای هر ایمیل را شخصی سازی کنید. منظورمان از شخصی سازی این نیست که برای هر یک نفر یک ایمیل اختصاصی ارسال کنیم؛ شخصی سازی یعنی از اطلاعات مشتریانمان برای ارسال پیغامهایی موافق با شخصیت خودشان استفاده کنیم. برای مثال به جای عنوان «مشتری عزیز»، ایمیل خود را با نام و نام خانوادگی مشتری آغاز کنید. یکی دیگر از تکنیکهای شخصی سازی، این است که ایمیلهای ارسالی بر اساس سابقه خرید مشتریان باشد. مشتری باید احساس کند که شما به وی توجه ویژهای دارید. برای بیشتر کردن این احساس توجه، حتماً ایمیلهای ارسالی از سوی مشتریان را به دقت مطالعه کرده و بلافاصله پاسخ دهید. برای یک ایمیل مارکتینگ شخصی سازی شده، موارد زیر را مد نظر قرار دهید: در زمان ثبتنام در سایت اطلاعات را به صورت کامل درخواست نمایید. از یک آدرس واقعی برای ایمیل مارکتینگ استفاده کنید تا اعتبارتان را افزایش دهید و بیشتر ایمیل شما به یک ایمیل شخصی شباهت پیدا کند تا یک ایمیل سازمانی. از امضا در پایان ایمیلهایتان استفاده کنید: بهتر است از امضایی استفاده کنید که حاوی تمام اطلاعات حقیقی تماسی شما باشد تا مشتری بتواند با شما تماس بگیرد. مشترکان خود را دستهبندی کنید. فهرست مشتریان خود را بر اساس رده سنی، جنسیت، علایق، شهر محل سکونت و ... دستهبندی کنید تا شانس باز شدن ایمیلهایتان افزایش یابد. ایمیلها باید قابلیت باز شدن روی موبایل را داشته باشند. آمارها نشان داده که در سال 2012، 27 درصد از ایمیلها بر روی موبایل باز شدهاند. امروزه این رقم به بالای 61 درصد رسیده است. اگر ایمیلهایی که میفرستید قابلیت بازگشایی روی موبایل را نداشته باشند ممکن است مخاطب آن ایمیل را پاک کند یا بخواهد که دیگر ایمیلی از کمپانی شما به دستش نرسد. به این منظور هدر و موضوع ایمیلها کوتاه باشند. نوع و اندازه فونت نیز در صفحهنمایشهای مختلف به راحتی خوانده شوند. قبل از ارسال هر ایمیل، آن را تست کنید. قبل از ارسال عمومی ایمیلهای تبلیغاتی، قابلیت استفاده از دکمههای موجود در ایمیل، صحت نام فرستنده و زیبایی طراحی ایمیل را در صفحهنمایشهای مختلف تست کنید. همین امر تأثیر به سزایی در پیروزی اوباما در ریاست جمهوری امریکا داشت. داشتن موضوعی جذاب، معتبر بودن آدرس فرستنده، ساده بودن قالب ایمیل (PlainText) و همچنین کوتاهی ایمیلها میتواند مخاطبان را بیشتر تحت تأثیر قرار دهد. در مواقع لازم، ایمیلهای خودکار ارسال نمایید. معمولترین ایمیلهای هدفمند خودکار، ایمیل خوشامدگویی، ایمیل تشکر و ایمیل تراکنشهای مالی (نظیر سفارش شما دریافت شد) هستند. این دسته از ایمیلها، تا 5 درصد احتمال باز شدنشان بیشتر است و 18 برابر سود بیشتری عاید شرکت میکنند. شما میتوانید با فعال نمودن پاسخدهی خودکار در نرمافزارهای خدمات مشتریان خود، این امر را ممکن سازید. برای مثال کاربری را در نظر بگیرید که در وبسایت شما ثبتنام نموده اما در 7 روز اول ثبتنام محصول یا خدماتی را از شما نمیخرد، شما میتوانید یک ایمیل خودکار حاوی اطلاعات ثبتنام برای وی ارسال کنید و همچنین یک ویدئوی راهنما برای استفاده از وبسایت شما تا کاربر برای استفاده از محصولات شما ترغیب شود. همچنین میتوانید برای مشتریانی که نزدیک به پایان قراردادشان است، یک ایمیل خودکار حاوی ویژگی محصولات جدید خود که تا 6 ماه آینده تولید میشوند بفرستید. اهداف بازاریابی ایمیلی شاید با خود بگویید مشخصاً هدف از ایمیل مارکتینگ بازاریابی است؛ اما شاید جالب باشد بدانید ایمیل مارکتینگ میتواند برای بسیاری اهداف دیگر نیز به کار رود: جذب مشتری جدید بدیهیترین کاربرد بازاریابی ایمیلی جذب مشتریان جدید است. شما میتوانید با ارسال ایمیل، سایرین را از خدمات یا محصولات خود باخبر سازید. حفظ مشتری بعد از انجام اولین خرید، باید به هر بهانهای برای مشتری ایمیلهای یادآوری ارسال نمایید تا باز هم به شما سر بزند. مثلاً میتوانید طی ایمیلی، محصولات مرتبط با محصول خریداریشده را به ایشان معرفی نمایید. برگرداندن مشتریان قدیمی گاهی یک مشتری از شما خرید میکند و دیگر به شما سر نمیزند. در این صورت یکی از روشهای مفید این است که طی یک ایمیل محصولات جدید یا تخفیفهایتان را برایشان ارسال نمایید. حتی برخی شرکتها طی یک پیام دوستانه، هدف خود از ارسال ایمیل را تنها احوالپرسی از مشتری قدیمیشان عنوان میکنند. بهاینترتیب مشتری احساس میکند اهمیت ویژهای به وی دادهشده و شما نشان میدهید که تا چه حد قدردان مشتریانتان هستید و ایشان چقدر برایتان مهم هستند. سخن پایانی در این مقاله به بررسی ایمیل مارکتینگ، تاریخچه آن، مزایا و معایب، نکات کلیدی و اهداف بازاریابی ایمیلی پرداختیم. امروزه با پیشرفت فضای کسب و کار آنلاین اهمیت ایمیل مارکتینگ هم افزایش یافته است. بر اساس مطالعات به ازای هر دلاری که در تبلیغات بازاریابی ایمیلی خرج میشود، ممکن است تا 44 دلار بازگشت سرمایه داشته باشد.